Yeni Kaledoniyanın resursları kimə qismət olacaq? - İNCƏLƏMƏ
Tarix: 1-04-2024, 11:31 | Çap et
Fransa sakit okeanda yerləşən Yeni Kaledoniyada tez-tez referendum keçirmək məcburiyyətində qalır. Çünki ada sakinlərinin bir qismi müstəqillik tələbi ilə çıxış edirlər. Ada dövlətində yaşanların əsas hissəsi müstəqilliyə səsə verməsələr də, referendumlarda nisbət getdikcə azalır. Yerli əhali olan kanakilərlə gəlmələr arasında dərin fikir ayrılığı mövcuddur. Kanakilər ada iqtisadiyyatının gəlmələrin nəzarətində olduğu qənaətindədirlər. Müstəqlllik tələb edən kanakilər azlıqda olsalar da, tələblərindən geri çəkilmirlər. Fikir ixtilafı səbəbindən adaları idarə edən nazirlər arasında istefaların sayı artıb. Paris adalarda tez-tez keçirilən referendumlara müdaxilə etməsə də, Yeni Kaledoniyanın müstəqilliyinin əleyhinədir. Çünki Fransa Yeni Kaledoniya vasitəsilə Sakit okeandakı nemətlərdən bəhrələnir. Bölgə balıq çeşidləri və nikellə məşhurdur. Dünyadakı nikel ehtiyatının əhəmiyyətli hissəsi Yeni Kaledoniyadadır və Fransa ondan istifadə edir. Bundan başqa Fransan bölgədə 8 min hərbçi yerləşdirib. Yeni Kaledoniya müstəqilliyini qazanarsa Fransa həm bölgənin nemətlərindən bəhrələnə bilməyəcək, həm də hərbçiləri adaları tərk etməli olacaqlar. Afrikada sıxışdırlan Fransa Yeni Kaledoniyanı da itirmək istəmir. Yeni Kaledoniyada və bölgə ətrafında Fransanın rəqibi peyda olub. Bu Çindir. Yeni Kaledoniya Çinə nikel satışını artırıb. Çin 2018-ci ildə Yeni Kaledoniyadan 1 milyard dollar civarında nikel alıb. Yeni Kaledoniyanın müstəqilliyi əleyhinə çıxanlar əhalini Çinlə qorxudurlar. Deyirlər ki, Yeni Kaledoniya Fransadan qurtularsa ada Çinin nəzarətinə keçəcək. Bu təbliğat Parisin də maraqlarına cavab verir. Təsadüfi deyil ki, Fransa prezident Emmanuel Makron Yeni Kaledoniyaya son səfəri zamanı Çini bölgədə hegemonluğunu artırmaqda ittiham edib. Halbuki, Parisin siyasəti Pekin siyasətindən fərqlənmir. Yeni Kaledoniyadakı vəziyyət adalara qonşu olan Avstraliya və Yeni Zellandiyanı da narahat edir. Bu iki dövlət də hesab edir ki, Pekinin Sakin okeanın ada dövlətlərində nüfuzu artıb. Pekinin bölgədəki kiçik adalara yatırımlarını artırmaqda siyasi məqsədi də var. Bölgədəki ada dövlətlərinin ərazilər kiçik olsa da, böyük dövlətlər kimi Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyasında səs hüququna malikdirlər. Bununla Pekin Tayvan məsələsində kiçik ada dövlətlərini öz tərəfinə çəkmiş olur.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi dia-az.life
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• İki yerdə işləyənlər niyə hər iki işdə ayrıca icbari tibbi sığorta haqqı ödəyir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
• Dövriyyələri 1 milyard manatı keçən 7 şirkət - SİYAHI
Bu gün, 17:58 |
|
|
|
• “Daşnaksütyun” Paşinyanı öldürmək istəyir – SENSASİON İDDİA
Bu gün, 17:06 |
|
|
|
• Hakimiyyətə bu şəxs hazırlanır – “Varis planı” işə düşüb
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
• Azərbaycanda sabah banklar və “Azərpoçt” fəaliyyət göstərəcək - DİQQƏT
Bu gün, 16:58 |
|
|
|
• Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı yenilik: -Bu halda məqbul sayıla bilər!
Bu gün, 16:07 |
|
|
|
• Moskva Tiflisin ümidini kəsdi - Separatçı bölgələrlə bağlı inanılmaz tələb
Bu gün, 16:04 |
|
|
|
• Xocalının Ballıca və Ağdərənin Həsənriz kəndlərinə köç olacaq
Bu gün, 15:59 |
|
|
|
• Problemlər bəllidir, onlarla mübarizəyə pul lazımdır... - COP29-dan REPORTAJ
Bu gün, 15:41 |
|
|
|
• Şərur Tibb Mərkəzinin Doğuş şöbəsi ləğv edilir? - AÇIQLAMA
Bu gün, 15:36 |
|
|
|
• "Qadın gözəl görünəndə deyirlər, bunu kim xoşbəxt edir?"
Bu gün, 15:34 |
|
|
|
• 70 yaşdan yuxarı insanlara kredit niyə verilmir? - ŞƏRH
Bu gün, 15:26 |
|
|
|
• Paşinyanın beş doğrusunu aparan bir səhvi - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 15:25 |
|
|
|
• Ermənipərəst Pallone jurnalistlərin suallarından qaçdı - VİDEO
Bu gün, 15:17 |
|
|
|
• Paşinyanın zəmanət almaq istədiyi “strateji saziş” NƏDİR? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 15:15 |
|
|
|
• Qarabağ Universitetinində ilk sədr SEÇKİSİ
Bu gün, 15:10 |
|
|
|
• “Prezident” doğulduğu kəndə qaçdı: - Qafqazda ikinci Kələki olayı
Bu gün, 14:57 |
|
|
|
• Mağazalardakı “Qara cümə” FIRILDAĞI – Nələri bilməliyik?
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
• Naxçıvanda gerçək durum: Bazarlar da boş qalıb... - "Satıcı var, mal da var, alıcı yox..."
Bu gün, 14:47 |
|
|
|
• Ölkə COP29 şölənində... “Az-Lead” MMC ekoloji böhran yaradır... - vergi borcu da KƏLLƏ-ÇARXDA...
Bu gün, 14:38 |
|
|
|
• Xameneyini əvəzləmək üçün düymə basılıb? - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 14:19 |
|
|
|
• Mənzil sahibi ilə icarəçilər arasında kirayə haqqı davası... - Qanun nə deyir?
Bu gün, 14:16 |
|
|
|
• Təbii qaza limit təyin etmək, anlaşılan deyil - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 14:13 |
|
|
|
• Bu paltarları uşaqlara qətiyyən geyindirmək olmaz! - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 13:57 |
|
|
|
• Dünyanın ən böyük siyasi təşkilatı dağıla bilər – Aİ üçün sonun başlanğıcı…
Bu gün, 13:52 |
|
|
|
• AMXM-da "İqlimlər və ilmələr" sərgisi açılıb
Bu gün, 13:49 |
|
|
|
• "Burada Ermənistan bir bəhanə və bir vasitədir" - deputat
Bu gün, 13:16 |
|
|
|
• Naxçıvan MSK-nın üzvləri seçilib - ADLAR
Bu gün, 13:09 |
|
|
|
• “Makron niyə Bakıya gəlmədi?... Qarayaxmaya görə məsuliyyəti kim daşıyır?”
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
• "Qınaqdan çox qorxuram, yoxsa istədiyim kimi geyinərəm"
Bu gün, 12:56 |
|
|
|
• Trampın komandasındakı "erməni aşiq"ləri: onlar kimdir? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 12:54 |
|
|
|
• Ərazi Tikinti Planlaşdırma Mərkəzinin tender maxinasiyalarının baş “qəhrəmanı”: “Dollar Cavid” - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 12:50 |
|
|
|
• "COP29-da küçə itləri ilə bağlı aksiya keçirən şəxs öyrədilmiş adamdır" - deputat
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
• MSK seçkilərin yekun nəticələrini təsdiqləyib, “Gürcü Arzusu” qalib olub - YEKUN QƏRAR
Bu gün, 12:41 |
|
|
|
• Dağlıq ərazilərdə qar yağacağı gözlənilir - belə deyirlər...
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
• Azərbaycanda iki kollecə təyinat olub - ƏMR
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
• 10 ayda ən çox birja əməliyyatı aparan 5 şirkət - ADLAR
Bu gün, 12:24 |
|
|
|
• Gələn il müharibənin diplomatik yolla başa çatması üçün hər şeyi etməliyik - Zelenski YOLA GƏLİR...
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
• "Paşinyan gecikir, sonda Əliyevin dediyi olacaq" - Ekspert erməni mediasını məyus etdi
Bu gün, 12:14 |
|
|
|
• Dövlətin dərmanları qara yollarla apteklərə verilir - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 12:01 |
|
|
|
• Şərur sakinləri TƏHLÜKƏDƏ: “Cəhənnəmə ölsün” - ŞOK İDDİA
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
• İrəvan Bakının əsas tələbini qəbul etdi – Paşinyan açıqladı
Bu gün, 11:39 |
|
|
|
• COP29-a qarşı çıxanlar kim idi? - Vitse-spiker bu ölkələrin adını çəkdi
Bu gün, 11:34 |
|
|
|
• FRANSALI SABİQ NAZİR FRANS 24-də RƏSMİ PARİSİ TƏNQİD ETDİ - “Makron Bakıya getməli idi”
Bu gün, 11:32 |
|
|
|
• Ermənistan KTMT-nin bütün formatlarından uzaqlaşıb - Rusiya XİN
Bu gün, 11:29 |
|
|
|
• Səfərbərlik Xidmətində yeni korrupsiya FAKTLARI AŞKARLANDI
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
• Azərbaycanlı 2 milyonluq qızılla aeroportda tutuldu - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:19 |
|
|
|
• Ermənistan və Fransa XİN rəhbərləri nədən danışıb -DETALLAR
Bu gün, 11:18 |
|
|
|
• Mərkəzi Bank 3 BOKT-un vəzifəli şəxsini cərimələyib
Bu gün, 11:16 |
|
|
|
• Abid Mamedov şirkətdəki səhmləri əcnəbilərə satdıqdan sonra rəhbərlikdən də ayrıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:01 |
|
|
|
|