Sergey Şoyqu da faktiki olaraq Müdafiə Nazirliyindəki korrupsiyaya görə cəzalandırılır – adı “politicskremlin.ru” saytından çıxarılmaqla. Müdafiə nazirinin müavini Timur İvanovun son dərəcə səs-küylü həbsinə tədricən nazirliyin bir neçə yüksək rütbəli funksioneri də əlavə edildi: mayın 13-də Müdafiə Nazirliyinin Kadrlar İdarəsinin rəisi, general-leytenant Yuri Kuznetsov rüşvətxorluq ittihamı ilə həbs olundu. Mayın 21-də 58-ci Ordunun keçmiş komandiri, general-mayor İvan Popov mənimsəmə ittihamı ilə həbs olundu. Mayın 23-də Baş Qərargah rəisinin rabitə üzrə müavini, general-leytenant Vadim Şamarin də rüşvətə görə həbs edildi; elə həmin gün Müdafiə Nazirliyinin dövlət müdafiə təchizatı idarəsinin rəisi polkovnik Vladimir Verteletski vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə etdiyinə görə həbs edilib. Bu, rüşvət sübuta yetirilməyəndə tez-tez istifadə olunan məqalədir.
General Popovun həbsini hələ də onun Yevgeni Priqojinlə qarşıdurması zamanı Müdafiə Nazirliyinin tənqidçilərinə qarşı repressiyaların gecikdirilmiş təsiri hesab etmək olarsa, qalan həbslər açıq-aydın korrupsiyaya qarşı mübarizəni və Müdafiə Nazirliyində “təmizlənməni” göstərmək məqsədi daşıyır.
“Təmizləmələrə” nazirin özünün mayın 12-də - Təhlükəsizlik Şurasının katibi vəzifəsinə təyin olunması ilə istefasını da əlavə etmək tamamilə məntiqlidir. Bu mövqe simvolik olaraq əhəmiyyətlidir, çünki onu həbsdən qoruyur.
İvanovun həbsini şərh edərkən biz güman etdik ki, bu, Rusiya hökumətində antikorrupsiya nümayişlərinə iki illik hərbi qeyri-rəsmi moratoriumun sona çatmasını simvollaşdırır. Və belə oldu, bir sıra həbslər bunu təsdiqləyir. Ancaq bu günə qədər İvanovun xəyanət “kartının” oynaya biləcəyi barədə səhv etdik - həbsdən bir ay sonra belə bir məlumat ictimaiyyətə verilmədi.
Bu həbslərin niyə həyata keçirildiyi, ilk növbədə Şoyqunun necə və niyə nazir vəzifəsindən çıxarılması ilə bağlı kifayət qədər nəzəriyyələr var. Müxtəlif mənbələr deyir ki, bu həm nazirliyin Şoyqunun təsirindən “təmizlənməsi”, həm də müharibə edən dövlətlərdə tez-tez olduğu kimi, ordunun siyasi subyektə çevrilməyə çalışmaması üçün onu zəiflətmək istəyidir. Mənbələr vəd edir ki, bu həbslər sonuncu deyil. Hər halda, həbslərə qoyulan moratorium mütləq aradan qaldırılıb, bu o deməkdir ki, biz müxtəlif departamentlərdə bəzi yenilikləri gözləməliyik. Ancaq Vladimir Putin məsələn, Aleksandr Lukaşenkodan fərqli olaraq (Belarusun son beş ildə dörd kənd təsərrüfatı naziri olub) köhnə kadrlarla ayrılmağı sevmədiyi üçün əsasən, yüksək səviyyəli kadrların palitrası eyni qalmalıdır.
Səbəb və nəticənin nə olduğunu müəyyən etmək çətindir: ya FSB-nin kompromatları Şoyqunun istefasına səbəb oldu, ya da Şoyqunun istefası FSB-nin “krışasız” qalan şöbədə fəaliyyətinə səbəb oldu. Hər halda, “təmizləmələr” cəbhədəki vəziyyət Rusiyanın xeyrinə dəyişdikdə başladı və Putin təzyiq altında qərarlar verən bir patron kimi görünməkdən qorxmayan Şoyqunu istefaya göndərdi.
Bölgələrdə korrupsiya həbsləri dalğasını görmək olar. Mayın 24-də Krasnodar vilayətinin vitse-qubernatoru Vlasov həbs edilib. Mayın 17-də Altay diyarının vitse-qubernatoru saxlanılıb. Bundan əvvəl Moskva vilayəti üzrə Federal Penitensiar Xidmətin rəis müavini saxlanılıb. Bütün işlər də açıq-aydın rüşvətlə bağlıdır və Putinin inauqurasiyasından sonra hamısı problemsiz həyata keçdi.
Ola bilsin ki, bu həm də əvvəlki iki il ərzində toplanan materiallardan istifadədir. Əgər belədirsə, o zaman material çatışmazlığı səbəbindən kampaniya tezliklə bitəcək.
Qətiyyətlə deyə bilərik ki, bu həbs dalğası korrupsiyaya qarşı sistemli mübarizə ola bilməz. Sistem elə qurulub ki, içində ləkəsiz adamlar olmaması mümkünsüzdür.
Yeni müdafiə naziri Andrey Belousovun da gəlirləri nöqteyi-nəzərdən əldə edilməsinin qanuniliyi şübhə doğuran aktivləri var idi. Hər kəsin üzərində ləkə olmalıdır! Müdafiə Nazirliyinin funksionerlərinin həbsi halında əmin ola bilərsiniz ki, onlar haqqında ittihamedici sübutlar Belousovun rəhbərlik etdiyi bir həftə ərzində toplanmayıb - məlumatlar daha uzun müddət ərzində toplanıb. Yəqin ki, təhlükəsizlik işçiləri Putini inandırıblar ki, materialları işə salmağın vaxtı çatıb. Hansı səbəbdən, yalnız təxmin etmək olar.
Artıq yeni nazirin və onun aparat rəhbərinin qətiyyəti kontekstində skeptik səslər var. Hər halda, nazir Belousovun Rusiya ordusunda xərclərin səmərəliliyini sistematik şəkildə artıra bilməyəcəyi ehtimalı azdır - belə bir "səmərəlilik cibi" ümumi plana uyğun gəlməyəcək.
Müəllif: Qriqori Maşanov – Hüquqşünas
Mənbə: “The Moscow Times”
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur