Kremldən mənasız anti-sanksiya gedişi
9-04-2022, 09:56
Rusiya qazının rublla ödənilməsinə keçidin mahiyyəti haqqında son zamanlar belə arqumentlər gətirilir ki, rublun məzənnəsi ABŞ-ın sanksiyalarından asılılığını dayandırıb və rubl üçün qaz iqtisadiyyatın sabitliyini artıracaq. Bununla belə, yeni ödəniş sxeminin faydaları barədə mübahisələr Putinin “dost olmayan ölkələr” ilə qaz ticarətinə dair sensasion fərmanından sonra artmağa başlayıb.
Ötən həftə Rusiya lideri aprelin 1-dən təbii qazın “dost olmayan ölkələrə” satışı ilə bağlı yeni qaydalar müəyyən edib. İndi Qərb alıcıları “Qazprombank”da xüsusi rubl və valyuta hesabları açmalı olacaq. Bank ödənişləri xarici valyutada qəbul edəcək və müstəqil olaraq rubla çevirəcək. dia-az.life xəbər verir ki, iqtisadçı ekspert Eldəniz Əmirov AYNA-ya şərhində sözügedən qərarı mənasız təşəbbüs adlandırıb: “Bu, o deməkdir ki, xarici kontragentlər Rusiya bankında iki hesab açır: biri avroda, digəri isə rublda. Bundan sonra Moskva birjasında dollar və avro rubla dəyişdirilir, rublu “Qazprom”a köçürür, qaz alırlar. Bu, sol əlinizlə sağ qulağınızı qaşımaq kimidir. Amma tamamilə mənasız görünən bu hərəkatın öz məqsədləri var”.
Mütəxəssisin sözlərinə görə, mahiyyətcə heç nə dəyişməyib: “Xarici alıcılar qazın tədarükü müqaviləsində nəzərdə tutulmuş valyutada xarici valyuta hesabına vəsait köçürürlər. “Qazprombank” daha sonra Moskva birjasında rubl alır. Bu pul qaz alıcısının rubl hesabına köçürülür. Rubl vəsaiti hesaba düşən kimi qaz alıcısının öz öhdəliklərini yerinə yetirdiyi hesab edilir”.
Həmsöhbətimiz belə mürəkkəb sxemə keçməklə Rusiya hakimiyyətinin iki əsas vəzifəni həyata keçirdiyini deyib: “Bir tərəfdən bu, ümumi əhali üçün nəzərdə tutulmuş PR-dir. Axı, ruslar çox vaxt qaz və maliyyə böhranının incəliklərinə getmirlər və Rusiya hakimiyyəti onların sevdikləri sözü deyir, deyirlər ki, Rusiya Avropanı öz musiqisinə oynamağa məcbur etdi. Digər tərəfdən də, guya ki, fərmanın effekti rublun möhkəmlənməsinə gətirib çıxaracaq. Hədəf auditoriyasının psixologiyasını nəzərə alsaq, birinci məqsəd müəyyən dərəcədə əldə edilə bilər, ikinciyə gəldikdə isə bu, çox şübhəlidir”.
Bu yeniliyin iqtisadiyyat, vətəndaşlar və rubl üçün faydalı nəticələri ilə bağlı çoxsaylı izahatlar arasında bir az sonra başqa bir arqument ortaya çıxdı. “İndi pul əvvəlcə Rusiya bankına gedəcək, bu, o deməkdir ki, onlar Qərbdə heç nəyi dondura bilməyəcəklər”, - Kremlə yaxın ekspertlər və media iddia edir.
Necə ki, əgər əvvəllər qazın pulu “Qazprombank”ın Almaniya törəmə müəssisəsinə köçürülübsə və Almaniyada qalıbsa (?!), bu problem rubl ödənişlərinə keçidlə həll olunacaq. Ancaq sual yaranır: niyə elə o vaxtdan müqavilənin valyutasında olan pulları eyni müvəffəqiyyətlə birbaşa Rusiya Federasiyasının banklarına köçürmək olmazdı?
“Belə izahatlar olduqca qəribə görünür. Əgər Almaniya Rusiyanın “Qazprombank”ının filialına ödəyibsə və pul Avropada qalıbsa, bu, Rusiyanın özünün seçimi olub. Heç kim Moskvaya mane olmurdu ki, Almaniyadan gələn alıcılara pulu Almaniya filialına deyil, bu və ya digər qurumun Rusiyadakı baş ofisinə köçürsünlər ki, pul Avropada qalmasın. Və əgər Rusiya müqavilənin valyutasını saxlayaraq bunda israr etsəydi, heç bir problem olmazdı. Ancaq rubl ödənişlərinə keçidlə bağlı bəyanatları bu şəkildə mübahisə etmək... Düşünürəm ki, onlar əhaliyə rubl əvəzinə qaz satışı kimi qeyri-adekvat addımı başqa necə izah edəcəklərini bilmirlər”, - deyə Əmirov fikrini yekunlaşdırıb.
Geri qayıt