Ukrayna böhranı Vyetnam müharibəsi kimi 30 il uzana bilər
19-05-2022, 08:53
Rusiyanın Ukraynadakı hərbi təcavüzünü heç bir faktor tormozlaya bilmir. Üç aya yaxındır ki, davam edən müharibədə Qərbdən Kiyevə siyasi və hərbi dəstəyə, eləcə də maliyyə yardımı ayrılmasına, Rusiyaya isə ağır sanksiyalar tətbiq edilməsinə baxmayaraq, yenə də “Z” ordusunu geri oturdacaq əsaslı dönüş baş vermir. Hərgah Rusiyanın 28 mindən çox canlı itkisi var, xeyli hərbi texnikası vurulub, sanksiyalar ölkə iqtisadiyyatını silkələyib, di gəl yenə də siyasi-hərbi rəhbərlik “dur” əmri vermir. Müharibənin elə bir mərhələsidir ki, burada hansı tərəf dayansa, məğlubiyyəti etiraf etmiş olacaq. dia-az.life-ın məlumatına görə, “Yeni Müsavat”ın Siyasət şöbəsi yazır ki, ona görə də İstanbul razılaşmasından sonra nə Kiyevlə Moskva arasında danışıqlar aparılır, nə Zelenski özü dialoqda maraqlı görünür, nə də savaş səngiyir. Bəli, deyilə bilər ki, Ukrayna ordusu Xarkovu rus hərbçilərindən təmizlədi, döyüşlər cənub və şərq istiqamətlərində gedir, lakin bu ərazilərdə də Xerson və Mariupol kimi şəhərlərə nəzarət əldən çıxıb. Ukrayna ordusu isə Konqresin təsdiqlədiyi 40 milyardlıq yardım paketini, ağır və hücum silahlarını gözləyir ki, əks-hücum əməliyyatlarına başlaya bilsin.
Yəni Rusiya Ukraynanın şərqini işğal etsə belə, bu bölgədə möhkəmlənməsi çətin olacaq. Putin müharibəyə son qoymaq istəsə də, ABŞ-NATO istəməyəcək. Nəticədə böhranın ömrü uzanacaq. Ukrayna rəsmiləri də qeyd edirlər ki, həlledici döyüşlər avqustun sonuna təsadüf edəcək, ilin axırında isə müharibə tamamilə yekunlaşacaq. Böyük Britaniyanın baş naziri Boris Conson isə 2023-cü ilin sonunadək müharibənin davam edəcəyini istisna etməmişdi. Hazırda rus ordusu Odessa, Sumı və digər istiqamətləri də raket atəşinə tutur. Bir nüansı da qeyd etmək lazımdır ki, rusların əsas gücü raket zərbələri endirməkdədir. Ukrayna ordusu isə gözləmə mövqeyində və hücumları dəf etməkdədir, hücum əməliyyatları hələ ki aparmır.
Bu arada, Rusiya Müdafiə Nazirliyinin sözçüsü general-mayor İqor Konaşenkov bildirib ki, Mariupolun “Azovstal” zavodunda mühasirəyə alınmış 700-ə yaxın ukraynalı silahlı son 24 saat ərzində təslim olub. Onun sözlərinə görə, Mariupolda “Azov” millətçi bölməsinin yaraqlıları və ukraynalı hərbçilər təslim olmağa davam ediblər. Ötən sutka ərzində 694 yaraqlı təslim olub, o cümlədən 29-u yaralanıb", - o deyib. Konaşenkov qeyd edib ki, cəmi iki gün ərzində 959 yaraqlı silahı yerə qoyub, onlardan 80-ni yaralanıb. Yaralılardan 51-i stasionar müalicə tələb edirdi, onlar “DXR”in Novoazovsk xəstəxanasına göndərilib.
Beləliklə, kollektiv Qərbin Ukraynaya siyasi, hərbi, maddi dəstəyi, paraleldə Rusiyaya ağır sanksiyaları müharibənin taleyini, ümumi gedişatını ciddi dəyişmir. Rusiya hücumdadır, Ukrayna müdafiə olunur. Bu vəziyyət hara qədər davam edəcək? Müharibə nə vaxta kimi davam edəcək? Ukrayna böhranı Vyetnam müharibəsi kimi 30 il uzana bilərmi? Qərbdən gələcək yeni yardımlar əhəmiyyətli dönüşə gətirib çıxara bilərmi?
Üstəlik, burada rus və Qərb silahlarının prestij baxımdan mübarizəsi gedir. Uduzan tərəfin texnikası dünya silah ticarətində dəyərini itirəcək. Həmçinin psixoloji və strateji savaşın şahidiyik. Nə ABŞ-Britaniya, nə Rusiya geri çəkilir. Və bu kor dalanda geriyə addım atan tərəf məğlub sayılacaq, uğurla çıxan dünya siyasətində ikiqat hegemon görünəcək. Bu proksi müharibədən kim üstün çıxacaq?
Siyasi şərhçi Şahin Cəfərlinin sözlərinə görə, Ukraynanın əzmkar müqaviməti və Rusiyanın imperialist siyasətinin başlıca aləti olan sərt gücünü ciddi şəkildə budayıb, mifi dağıtması postsovet coğrafiyası, bütün Avropada yeni geosiyasi situasiya yaradıb: “Hələ müharibə davam edir və hərb meydanındakı nəticə bəlli deyil, amma artıq məlumdur ki, Rusiya qarşısına qoyduğu siyasi məqsədlərə çatmayacaq. Müharibənin əvvəlində Ukraynanın kapitulyasiyaya gedib-getməyəcəyi danışılırdısa, bu gün Rusiyanın ABŞ-dakı səfiri Antonov Moskvanın heç vaxt kapitulyasiya etməyəcəyini vurğulamaq ehtiyacı hiss edir, Makron ”Putinin sifətini qorumağın" vacibliyindən dəm vurur. Üç ay əvvəl NATO-nun genişlənməsini savaş səbəbi sayan, NATO-dan 1997-ci il sərhədlərinə geri qayıtmağı ultimativ şəkildə tələb edən Putin bu gün Finlandiya və İsveçin transatlantik ittifaqa qoşulmasını təhdid hesab etmədiklərini bildirir. Halbuki Finlandiyanın üzvlüyü Rusiya-NATO quru sərhədini 2 dəfə uzadır, İsveçin üzvlüyü isə Rusiyanın əsrlər boyu uğrunda müharibələr apardığı Baltik dənizini “NATO gölü” halına gətirir. Mümkündür ki, hər şey plan üzrə gedir. Amma belə görünür ki, hər nə plandırsa, onun müəllifi Putin deyil".
Ekspert Ramiyə Məmmədova Ukraynanın qələbə şansının anti-Rusiya koalisiyasından asılı olduğunu düşünür. Onun fikrincə, bu mübarizədə kollektiv Qərb riyakarlıq etməsə, sona qədər dəstəyini davam etdirsə, gec-tez nəticə əldə olunması mümkündür. Təhlilçinin sözlərinə görə, Britaniyanın bu məsələdə rolu çox vacibdir və oradan rus ordusu zəfərlə ayrılarsa, dünya kollektiv Qərbin üzünə tüpürəcək, xalqlar içində inamını itirmiş olacaq: “Sizcə, ABŞ və NATO buna imkan verərmi? Rusun əngini dağıtmadan əl çəkməyəcəklər, müharibəi uzadacaqlar. Hədəf Ukraynada atəşkəs deyil, rusu təngə gətirmək, yormaq və peşman etməkdir. Buna nail olmaq üçün Qərb imkanlarını səfərbər edəcək. Əgər Donbas Rusiyaya birləşsə, Putinin təkbaşına dünya ilə mübarizədən qələbəsi sayılacaq. Ona görə Qərb buna imkan verməyəcək, çünki özünün dəfni, Rusiyanın Avrasiya və bütövlükdə dünyada yüksəlişi sayılacaq”.
Geri qayıt