“Şimal axını”nda müəmmalı sızmalar: qəza, yoxsa hücum?
3-10-2022, 08:02
ABŞ “Şimal axını” və “Şimal axını 2” qaz kəmərlərinə hücumda iştirak edibsə, Rusiya Amerika infrastrukturuna qarşı cavab tədbirləri həyata keçirə bilər. Bu fikri “National Review” jurnalının köşə yazarı Antonio Rayt bildirib. Məqalə müəllifinin fikrincə, bu ssenari Moskvanın ABŞ-la “tam hüquqlu döyüşən tərəf” kimi davranmağa başlayacağı gümanını yaradır.
Rayt bildirib ki, Vaşinqtonun boru kəmərlərindəki partlayışlarda mümkün iştirakı Ağ Evin müttəfiqlərlə, ilk növbədə Almaniya ilə münasibətlərində də ixtilaf yaradacaq.
Kəmərin tikintisi ilə bağlı siyasi qərarın iqtisadi və geosiyasi baxımdan pis olub-olmamasından asılı olmayaraq, almanlar Amerikanın bu hərəkətini heç vaxt bağışlamazlar.
Təqaüddə olan amerikalı polkovnik, Pentaqon rəhbərinin keçmiş baş müşaviri Duqlas Makqreqorun fikrincə, “Şimal axını”na hücum ABŞ və ya Böyük Britaniya tərəfindən həyata keçirilə bilərdi: “Baxmaq lazımdır ki, hansı dövlət qurumlarının bunu etmək imkanı var. Bu, Kral Donanması, ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələridir. Məncə, məsələ olduqca aydındır”
Makqreqor izah edib ki, dizaynına görə qeyri-adi qorunması olan boru kəmərlərini zədələmək üçün yüzlərlə kiloqram trotildən istifadə etmək lazımdır. O, Rusiyaya qarşı irəli sürülən ittihamların absurdluğunu da qeyd edib. Polkovnik Moskvanın enerji ixracından yüksək gəlir əldə etdiyini xatırladıb. O, “Şimal axını”nın məhv edilməsinin Rusiya qazının axınında maraqlı olan Almaniya üçün də sərfəli olmadığını diqqətə çatdırıb.
Oxşar rəylə Çinin Livandakı diplomatı Cao Yi də çıxış edib. Diplomat ABŞ-ın “Şimal axını” və “Şimal axını 2”də partlayışlarda iştirakına işarə edərək bildirib ki, ABŞ Rusiya boru kəmərlərinə ən çox nifrət edən, onların tikintisinə fəal şəkildə müdaxiləyə çalışan ölkədir.
ABŞ-ın BMT-dəki səfirinin müavini Riçard Mills Vaşinqtonun “Şimal axını” və “Şimal axını 2” qaz kəmərlərində baş verən partlayışlarda iştirakını təkzib edib: “İcazə verin, açıq deyim: Birləşmiş Ştatlar bu insidentdə hər hansı əli olduğunu qəti şəkildə inkar edir və biz bunun əksi ilə bağlı hər hansı iddianı rədd edirik”.
Diplomat qeyd edib ki, qaz kəmərləri ilə bağlı insidentlərin araşdırılması müəyyən vaxt aparacaq: “Həqiqəti axtarmaq üçün tələsmək olmaz. Hazırda araşdırma aparılır. ABŞ bu mühüm araşdırmada Avropa ölkələrinə dəstək verir. Bir az vaxt apara bilər, amma həqiqət axtarışında tələsik hərəkət etmək olmaz”.
Çinli hərbi ekspert Sonq Zonqpinq NATO-nun “Şimal axını” və “Şimal axını 2”də fövqəladə vəziyyətə görə məsuliyyətdən əl çəkmək və Rusiyanı cilovlamaq, Avropaya nəzarəti davam etdirmək üçün yüksək mənəvi mövqe tutmaq istəməsindən şübhələnir. Məqalə “Global Times”da dərc olunub. Materialda deyilir ki, NATO-nun bu cür sürətli reaksiyası Rusiya ilə Qərb arasında qarşıdurmanın daha da kəskinləşə biləcəyindən xəbər verir. Bundan əlavə, kəmərdəki hadisə Avropanın ABŞ-dan asılılığını artırıb, çünki Almaniya və Rusiya arasında danışıqlar indi əsas təsir imkanlarını itirib.
“Almaniya Rusiyadan ucuz enerji əldə etmək ümidi ilə “Şimal axını 2” layihəsinə çoxlu səy və maliyyə sərmayəsi qoyub”, - ekspert vurğulayıb.
Rusiya Federasiyası Baş nazirinin müavini Aleksandr Novak “Şimal axını”nın istismardan çıxarılmasında maraqlı olanların adını çəkib.
Novak deyib ki, bu ölkələr əvvəllər qaz kəmərlərinin istismarı ilə bağlı mənfi mövqe bildirən ölkələrdir: “Həm ABŞ, həm Ukrayna, həm də Polşa bir vaxtlar dedilər ki, bu infrastruktur işləməyəcək, onlar bunun üçün hər şeyi edəcəklər. Ona görə də, əlbəttə ki, buna ciddi şəkildə baxmaq lazımdır”.
Baş nazirin müavini əlavə edib ki, əvvəllər belə qəzalar olmadığı üçün magistral yollara dağılan qazın mümkün təsirini qiymətləndirmək çətindir. Novak vurğulayıb ki, infrastrukturun bərpası üçün texniki resurslar olsa da, bunun üçün müvafiq vəsait və vaxt lazımdır.
“Sabotaj edilmiş “Şimal axını 1” və “Şimal axını 2” qaz kəmərləri təmir edilməlidir, lakin təmir üçün vəsait tələb olunacaq. Heç vaxt belə qəzalar olmayıb. Təbii ki, infrastrukturun bərpası üçün texniki imkanlar var, vaxt və müvafiq vəsait tələb olunur. Əminəm ki, müvafiq imkanlar tapılacaq”, - Rusiya rəsmisi deyib.
Bundan əvvəl Rusiyanın Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin (SVR) rəhbəri Sergey Narışkin “Şimal axını”nda Qərbin təxribatının izinə düşdüyünü açıqlamışdı.
Qeyd edək ki, oktyabrın 1-də Danimarka və İsveç sahillərində Rusiyaya məxsus “Şimal axını 1” və “Şimal axını 2” boru kəmərlərində üç sızma olduğu bildirilib və gəmilərin əraziyə yaxınlaşmaması ilə bağlı xəbərdarlıq edilib. Hər iki ölkə sızmaların təsadüfi deyil, məqsədli şəkildə törədildiyini açıqlayıb. //AYNA//
Geri qayıt