“Moskva nüvə silahına əl atsa belə, təslim olmayacağıq”
6-10-2022, 10:41
Ukraynanın işğal olunmuş ərazilərinin ilhaqı fonunda Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski NATO-ya üzvlük prosesinin başlanması haqqında fərman imzalayıb. Onun bu addımı NATO və Vaşinqtonda birmənalı qarşılanmayıb. Lakin təşkilata daxil olan bir sıra ölkələr təşəbbüsü dəstəkləyib.
DİA.AZ xəbər verir ki, AYNA mövzu ətrafında ukraynalı politoloq Aleksey Qolubitski ilə həmsöhbət olub.
- ABŞ və Alyansın özünün hər hansı sərt bəyanatlar verməyə tələsməməsinə baxmayaraq, artıq 10 NATO ölkəsi Ukraynanın Alyansa qoşulması ideyasını dəstəkləyib. Bugünkü şəraitdə Ukraynanın NATO-ya qəbul olunma ehtimalı nə qədərdir?
- NATO-ya qəbul sırf siyasi məsələdir, istənilən formallıq ikinci plandadır. Əgər Ukraynanın üzvlüyünü təşkil etmək NATO ölkələrinin maraqlarına uyğundursa, biz istənilən prosedura uyğun olaraq dərhal qəbul olunacağıq. Və eyni Macarıstan maksimum qeyri-müəyyən deyinmə ilə məhdudlaşacaq. Ərazidə hansısa hərbi əməliyyatlar, ərazilərin nəzarətsiz hissəsi, nəzarətsiz sərhədlər heç nəyə mane olmayacaq. Yəni bugünkü şərtlər NATO-nun qərarına ancaq dolayısı ilə təsir edir.
Təcili olaraq bizi Alyansa qəbul etməyin variantlarından biri: əgər Rusiya, həqiqətən də, hərtərəfli və tez özünü dəfn edərsə (bu mənada Ukraynaya hücum və bununla bağlı qələbələrimizin fonunda problemlər səbəbindən tam sosial, iqtisadi və siyasi böhrana düçar olarsa). Onda təbii ki, NATO öz iştirakını legitimləşdirməyə etiraz etməyəcək: “Rusiya Ukrayna və NATO-ya məğlub oldu” – kifayət qədər xoş ifadədir. Unutmayaq: geosiyasi arenada hər bir oyunçunun ilk növbədə öz maraqları var. Və bizim maraqlarımızın indi üst-üstə düşməsi çox gözəldir.
- Bir sıra ərazilərin Rusiya tərəfindən ilhaqı fonunda biz Ukraynaya yeni hərbi yardımlar görürük. Aydındır ki, Ukrayna ordusu irəliləyərək öz ərazilərini azad edəcək, bu da taktiki nüvə silahı zərbələri riskini artırır. Bəs bundan sonra nə olacaq? Bu zərbələr olacaqmı? Vəziyyət bundan sonra necə inkişaf edəcək?
- Hətta taktiki nüvə silahından istifadə NATO-nun birbaşa müharibəyə girməsinə zəmanət vermir. Burada hər şey hədəflərdən, məğlubiyyətin miqyasından, hətta o vaxtkı küləkdən asılı olacaq: radiasiya ilə bağlı problemlər NATO ölkələrinin ərazilərinə nə qədər təsir edəcək. Baxmayaraq ki, təbii, istənilən halda Ukraynaya hərbi dəstək dərhal artacaq: daha çox silah, daha çox döyüş sursatı, daha çox texnika veriləcək.
Və təbii ki, bu addım Rusiyanın ani və bu dəfə ilk növbədə iqtisadi total təcrid olunmasına gətirib çıxaracaq. Avropanın həddindən artıq sərt qışa maksimum hazırlaşması əbəs deyil - ən pis ssenari üçün kifayət qədər səfərbər olub. Yəni, heç bir “donursan - sülh şərtləri üçün yalvarmaq üçün Kremlin ayağına gəlirsən” şantajı nəticə verməyəcək. Üstəlik, Avropada sərhədlərində nüvə hücumuna reaksiya verəcək əhali “təslim olaq - bəlkə də toxunulmayacaq” deyənlərin sayı çaxnaşma içində təhlükə mənbəyini istənilən vasitə ilə məhv etməyi tələb edənlərdən xeyli azdır.
Nəticə: Taktiki nüvə silahının istifadəsi Rusiya üçün zəmanətli karantin və ardınca gələn dağılmanın sürətlənməsidir. Zəngin milli bölgələr batan mərkəzə yoldaşlıq etmək istəməyəcək. “Biz buna qarşı idik, məcbur olduq, Putinin və mərkəzi hökumətin cinayətləri ilə heç bir əlaqəmiz yoxdur” mövqeyinin əsası artıq səfərbərlik əleyhinə etirazlarla qoyulub.
Ukrayna isə baş verənlərin öhdəsindən gələcək. Zərərsiz deyil, amma idarə edilə bilər. Bu, əlbəttə ki, gülünc səslənəcək, lakin nüvə partlayışı atom elektrik stansiyasındakı fəlakətdən daha qısamüddətli təhlükə daşıyır. Bu işdə Avropa və müttəfiqlər üçün əsas çətinlik qanlı qisasımızın qarşısını necə almaq olacaq - çünki depressiyaya düşüb təslim olmayacağıq.
- “Şimal axını” ilə bağlı vəziyyət, deyəsən, Avropada enerji və iqtisadi çöküş yaradır. Rusiya Prezidenti buna ümid edir, o, Avropa Birliyinin dağılmasının bütün perspektivləri ilə sağçı inqilabların baş verəcəyini gözləyir. Belə bir ssenari nə dərəcədə mümkündür?
- Qətiyyən mümkün deyil! Çünki Avropa hökumətləri bu riskləri müharibənin əvvəlində hesablayıb. Və bu yaxınlarda doldurulmuş anbarlar, satın alınan ehtiyatlar və s. haqqında hesabatlar görünməyə başladı. Bəli, Avropanı çətin qış gözləyir, amma faciəli deyil. Və hər şey nəzarət altında olacaq.
Üstəlik, Norveç ehtiyatları faktoru da var. Hətta, ABŞ faktoru - Amerika dəfələrlə bəyan edib ki, Avropanı sərfəli qiymətlərlə enerji resursları ilə dəstəkləyəcək. Qlobal enerji bazarında rəqabət amili var idi: Rusiya siyasi dempinq səbəbindən ən sərfəli, lakin yeganə təchizatçı deyildi. Əvvəllər onun təzyiqinə məruz qalan rəqibləri artıq məmnuniyyətlə bazarın əvvəllər Rusiyanın nəzarətində olan fraqmentlərini tutmağa başlayıblar. Avropa əvvəllər də qənaət etməyə öyrəşib.
Geri qayıt