“Vaqner”ə ağır zərbə: nə silah və mərmi ala biləcək, nə də muzdlu toplaya biləcək
26-01-2023, 07:58
ABŞ Maliyyə Nazirliyi Rusiyanın “Vaqner” hərbi şirkətini transmilli cinayət təşkilatı kimi tanıyıb. Gələn həftə isə Ağ Evin Milli Təhlükəsizlik Şurasının strateji kommunikasiyalar üzrə koordinatoru Con Kirbinin sözlərinə görə, Putinin aşpazı kimi tanınan Yevgeni Priqojinin hərbi şirkətinə qarşı sanksiyalar tətbiq olunacaq. Bu o deməkdir ki, Vaşinqton “Vaqner”i hər hansı bir iş görmək və maliyyə hesablaşmaları aparması mümkün olmayan bir təşkilat kimi tanıyır.
Dünyaya məlum olan əksər mafiya və terror təşkilatlarının ABŞ-da beynəlxalq cinayət sindikatı kimi tanındığı dəqiq məlumdur. Məsələn, İŞİD kimi. Ancaq “Vaqner” məsələsində hələlik yalnız iqtisadi komponentdən danışırıq.
Belə tanınmanın əsas parametrləri “Vaqner” PMC-nin aktivlərinin dondurulması deməkdir. Söhbət Priqojinin əlaltılarının xaricdə olan bütün varidatının tamamilə bloklanmasından gedir. Bundan əlavə, qərarın nəticəsi böyük və uzun maliyyə araşdırmalarının açılması olacaq. Onlarla uzun müddətdir maliyyə terrorçularını təqib edən prokurorlar məşğul olacaqlar. Buraya qeyri-qanuni və yenidən yazılan aktivlər, ofşor şirkətləri, mərmi şirkətləri və s. daxildir. Yəni “Vaqner” şirkətinə qarşı sanksiyaların tətbiqindən sonra ABŞ-da sanksiyalardan yayınmağın qarşısını alan mexanizm işə düşəcək.
Bundan əlavə, amerikalılar bu qərarla bütün digər müttəfiq ölkələrə mühüm hərəkət siqnalı verirlər. Ona görə də gözləmək olar ki, digər dövlətlər də ABŞ-dan nümunə götürəcək və “vaqnerçilər”ə qarşı sanksiyalar tətbiq edəcəklər.
Nəticədə Priqojinin qrupu artıq xarici aktivlərdən istifadə edərək özünü təmin edə bilməyəcək. Yəni onlar artıq pul qazana, silah ala, pullarını Avropa banklarında saxlaya, muzdlu əsgərlər toplaya bilməyəcəklər. Başqa sözlə, “Vaqner”in beynəlxalq iqtisadi əlaqələri kəsiləcək.
Yenə də qeyd etmək lazımdır ki, hələlik söhbət yalnız təşkilatdan gedir. Lakin sonradan maliyyə vəsaitlərini idarə edə bilən hər kəsə qarşı sanksiyalar tətbiq olunacaq: rəhbər işçilər, xarici nümayəndələr, mühasiblər... Bu o deməkdir ki, “Vaqner” adı ilə bağlı olan kimsə hər hansı bizneslə məşğul ola bilməyəcək.
“Vaqner”in aktivləri bu gün hansı ölkələrdə yerləşə bilər? Biz, məsələn, CAR-da (Mərkəzi Afrika Respublikasında) bəzi ehtiyatların qorunması haqqında eşitmişik. Onu da bilirik ki, onlar pullarının bir hissəsini Avropadan Çinə köçürürlər.
Aydındır ki, Afrikada “Vaqner”in pullarını bloklamaq daha çətin olacaq. Buna baxmayaraq, biz bilirik ki, “Vaqner”in bəzi aktivləri Avropada, bütün beynəlxalq maliyyə sistemləri hələ də Qərbdə yerləşir. Müdaxilə ilə Afrikadakı hesablardakı pullardan istifadə etmək mümkün olmayacaq.
Beləliklə, “Vaqner” PMC Ukraynadakı əməliyyatları üçün maliyyə dəstəyi olmadan qalacaq. Məlumdur ki, müharibə pulla qazanılır. Yeni döyüşçülər gətirilməli, mərmilər, silahlar alınmalıdır ki, bu, pul deməkdir. ABŞ-ın qərarı bu təşkilata ağır zərbə vuracaq.
“Vaqner” bütün Rusiya şirkətləri kimi Qərbin bu təcavüzə reaksiya verəcəyini gözləmirdi. Ona görə də onların pullarının hamısı Rusiyada deyil, bir çox yerlərdə saxlanılır.
Döyüş meydanında Ukraynanın gözlədiyi nəticə o zaman gələcək ki, düşmən bu təqib nəticəsində resurs, insan və silah çatışmazlığını hiss edəcək. Bu, bir anda baş verməsə də, sonradan "Vaqner" tək bir əməliyyat planlaşdıra bilməyəcək və əvvəlki kimi aktiv şəkildə döyüşə girə bilməyəcək.
Amma yenə də deyirəm, indi söhbət ancaq iqtisadi sanksiyalardan gedir. Baxmayaraq ki, əslində bu qərarla Vaşinqton “Vaqner” PMC-nin dünyada terror təşkilatı kimi tanınması istiqamətində ilk addımı atdı. Konqres nəhayət ki, bu qərarı verdikdə, “Vaqner” muzdluları bütün ölkələrdə axtarılacaq və mühakimə olunacaqlar.
Müəllif: Aleksandr Kraev - "Ukrayna Prizması" Xarici Siyasət Şurasının eksperti.
Mənbə: UNİAN
Qeyd: tərcümə AYNA-ya məxsusdur.
Geri qayıt