Papanın sülh təşəbbüsü: Vatikan Moskva ilə Kiyev arasında vasitəçi ola bilərmi?
6-05-2023, 06:17
Roma Papası Fransisk Rusiya və Ukrayna arasında müharibənin dayandırılmasına kömək etmək üçün gizli sülh missiyasında iştirak etdiyini açıqlayıb. Xüsusilə, o, artıq ukraynalı qaçqınlarla görüşüb, indi isə Rusiya Patriarxı Kirilllə görüş keçirməyi planlaşdırır.
Media öz mənbələrinə istinadən dərhal Ukrayna Prezidentinin razılıq vermədiyi və Roma Papasına Ukrayna adından danışıqlar aparmaq səlahiyyəti vermədiyi xəbərini yayıb. Öz növbəsində, Prezident Aparatının rəhbərinin müavini Mixail Podolyak Müqəddəs Taxt-Tacın Rusiyaya deportasiya edilmiş ukraynalı uşaqların geri qaytarılmasında Ukraynaya kömək edə biləcəyini söyləyib.
Məncə, Vatikanın xüsusi missiyası həqiqətən də uşaqların Ukraynaya qayıtmasına təsir göstərə bilər. Bu, tamamilə Papanın səlahiyyətindədir. Papa Fransiskin təşəbbüsündən öz xeyrinə istifadə etməyə çalışmaq Ukrayna üçün faydalı olar.
Rusiya isə öz reputasiyasını düzəltmək və Kiyevə bəzi mesajlar ötürmək baxımından Vatikanın onunla bərabər oynamasını istəyir. Rusiya Federasiyası Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Vladimir Putinin həbsi üçün verdiyi orderdən sonra papanın vasitəçiliyində maraqlı ola bilər. Ona görə də Rusiya hakimiyyəti Vatikanla bərabər oynaya, hətta görüşə də gedə bilər.
Təbii ki, uşaqların geri qaytarılması Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Putin üçün orderini ləğv etməyəcək. Amma bu yolla Rusiya beynəlxalq ictimaiyyətin gözündə dəyişməyə çalışacaq. Uşaqların geri qaytarılması Rusiya Federasiyasına uşaqların qaçırılmadığı, guya gülləbaranlardan xilas edildiyi barədə təbliğat aparmasına kömək edəcək. Göstərməyə çalışacaqlar ki, “ruslar canavar yox, xilaskardırlar. Ən humanist addımı atıb uşaqları geri qaytardılar”.
Ola bilsin ki, Rusiya Federasiyasının fikrincə, bu cür hərəkətlər Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi üçün cinayət tərkibinin mövcudluğunu dəyişə bilər. Buna baxmayaraq, aydındır ki, cinayət var, baş verib. Bu, artıq hüquqi nüansdır.
Bununla paralel olaraq ruslar Papadan atəşkəs çağırışları ilə Kiyevə təsir göstərməyi xahiş edəcəklər. Bundan əlavə, Kiyev-Peçersk Lavrası və Moskva Patriarxlığı ilə bağlı vəziyyəti ortaya çıxaracaqlar.
Aydındır ki, Vatikanın Ukraynadakı müharibənin həlli prosesinə qoşulmaq arzusu var. Birincisi, ona görə ki, Çin də daxil olmaqla dünyanın bütün liderləri bu barədə danışır. Ona görə də Vatikan üçün bir dənə də olsun sülhməramlı missiya yerinə yetirməmək heç nə etməmək deməkdir. Məntiq çox sadədir: gec-tez müharibə bitəcək. Onda sual yaranır ki, Müqəddəs Taxt-Tac konkret olaraq nə edib?
Aydındır ki, Vatikanın həm Ukrayna, həm də Rusiya Federasiyası ilə müəyyən əlaqələri var. Bir ukraynalı və rus qadının daşıdığı xaçın qalmaqallı hekayəsi hər kəsin yadındadır. Ancaq indi uşaqları geri qaytarmaq üçün Ukraynaya kömək etmək Papa Fransisk üçün uğurlu bir iş olardı. Bu, möminlər üçün müsbət bir hekayə və artıq bir çox qalmaqallarla əlaqəli olan Katolik Kilsəsinə inamın bərpasıdır. Bu həm də onların boş oturmadığının nümayişidir.
Ukraynanın Vatikandakı səfiri və din alimi Andrey Yuraş bu yaxınlarda bildirib ki, Roma Papası Rusiya ilə əlaqə saxlayır, çünki o, Putinlə olan münasibətini və nüfuzunu müharibəni bitirmək üçün fürsət görür. Lakin biz başa düşürük ki, əslində Vatikan sülh gətirə və Rusiyaya qoşunlarını ərazilərimizdən çıxarmağa təsir göstərə bilməz.
Əslində, Vatikan Kirill və ya Putinə təsir etmək niyyətini xüsusi missiya adlandıraraq birbaşa arzulayır. Əsas məqam ondan ibarətdir ki, Ukrayna Vatikana vasitəçi kimi kiminləsə belə bir şey haqqında danışmaq mandatı verməyib. Axı hələlik Rusiya tərəfi ilə hər hansı sülh danışıqlarından söhbət gedə bilməz. Diplomatik protokola görə, Prezident Aparatı yalnız Papa Fransiskin təkliflərini dinləməlidir. Ola bilsin ki, o, hətta Rusiyanın mövqeyini də çatdırmağa çalışacaq, lakin Kiyev qəti şəkildə onları qəbul etməyə borclu deyil.
Müəllif: İqor Petrenko - Politoloq, “Vahid Ukrayna” analitik mərkəzinin eksperti.
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur
Geri qayıt