Ukrayna “bir gün” NATO üzvü olacaq, amma: müharibə davam edir
12-07-2023, 08:27
NATO sammiti ərəfəsində hamı Alyansın Ukrayna ilə bağlı mümkün qərarlarını və nəticələrini müzakirə edir. Artıq kimsə bunu Ukraynanı “məyus edən” kimi səciyyələndirməyi bacarıb, kimsə isə “irəliləyiş” axtarır.
Əslində hər hansı belə hadisə, əhəmiyyətinə baxmayaraq, özlüyündə dünya düzənini hansısa şəkildə kökündən dəyişdirə bilməz. Ukraynanın NATO-ya üzvlüyü ilə bağlı siyasi qərar qəbul etmək üçün heç də hansısa sammitləri gözləmək lazım deyil - burada ilk növbədə Alyansın aparıcı dövlətlərinin razılaşması kifayətdir və əvvəlcə bunu aparıcı dövlət - ABŞ qəbul etməlidir.
Burada biz Ukraynanın “hazırsızlığı” və “müttəfiqlər arasında konsensusun olmaması” ilə bağlı köhnə ritorikanın qayıdışını görürük. Müttəfiqlər arasında əsas güc tərəfində dəqiq mövqe yoxdursa, o, haradan gələ bilər?
Bütün bu “Ukrayna indi hazır deyil”, amma “müharibədən sonra üzvlük məsələsinə qayıdacağıq” kimi ritorika çox zərərlidir. Çünki bu, rus “bunker atası” üçün bir siqnaldır: müharibə heç vaxt bitməməlidir.
Əslində bizdə Qərbin Ukraynaya qarşı siyasəti nəticəsində yaranmış qapalı dairə var. Rusiya diktatorunun istinad etməyi xoşladığı 2008-ci il NATO sammitinin qərarı Ukraynanın NATO-ya qoşulması idi, lakin “bir müddət sonra”. Moskvalılar bunu elə qəbul etdilər ki, onların Ukraynanı fəth etmək üçün müəyyən vaxtları var.
İndi Alyansın aparıcı dövlətləri “təhlükəsizlik zəmanəti” formasında NATO-ya qoşulmağa alternativdən danışırlar ki, bu da əslində Ukraynaya dəstək zəmanətidir. Burada da hər şey o qədər də sadə deyil, çünki bu sənədlər parlamentlər tərəfindən ratifikasiya olunmuş rəsmi müqavilələr olsa, qüvvəyə minəcək ki, müxtəlif “memorandumlarla” nağılların təkrarı olmasın. Ancaq hər halda, bu yalnız ara həlldir.
Bəzi Qərb siyasətçiləri və ictimai xadimləri moskvalıların Ukraynaya qarşı apardıqları müharibəyə görə nə qədər “pis” olduqlarından sızlamağı xoşlayırlar: qiymətlər qalxır, Ukraynaya kömək üçün pul ayrılmalıdır və s. Amma fakt budur ki, istənilən qərar nəticələr deməkdir. Və Qərbin indi ödədiyi şey, sadəcə olaraq, keçmişdəki uzaqgörən qərarlarının hesabından ibarətdir.
Ukrayna NATO-da olsaydı, sadəcə olaraq müharibə olmazdı. Bizim düşmənlərimiz bəzi “dəli” çılğınlar deyil, sadəcə əhalinin, ÜDM-in, hərbi büdcələrin hesablanmasını bildikləri üçün Ukraynaya hücum edən kifayət qədər praqmatik imperialistlərdir və bütün bunlarda vaxtaşırı Ukraynada üstünlük təşkil edirdilər. NATO ilə isə vəziyyət əksinədir və onlar sadəcə olaraq müharibəyə başlamazdılar, vəssalam. Amma Qərb Ukraynanın NATO-ya daxil olması ilə bağlı müvafiq siyasi qərar versəydi, ruslar indi də Ukraynanı tərk edərdi.
“Priqojinin üsyanı” nəyi göstərdi? Kritik bir vəziyyətdə, idarə olunan siçovul haqqında danışmağı sevən biri, siçovulun necə güzəştə getdiyini və danışıqlar apardığını görə bilərdi. Ancaq bunun üçün onu çıxılmaz yola salıb boynundan tutmaq lazımdır.
Təəssüf ki, bu hələ baş verməyəcək. Ukraynanın NATO-ya üzvlüyü ilə bağlı söhbətin indi konkret olaraq hara getdiyini görəcəyik. Baxmayaraq ki, bu üzvlük “bir gün” olacaq, amma hələlik müharibəni davam etdirəcəyik.
Müəllif: Petr Oleşçuk – Politoloq
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur
Geri qayıt