Millətin ümidi necə qırıldı...
9-02-2024, 15:40
Beləliklə, Nadejdinlə bağlı rus seçicisinin "ümid" illüziyası sona çatdı. Rusiya Mərkəzi Seçki Komissiyası (MSK) iki dəfə düşünmədən, daha doğrusu, heç düşünmədən, təqdir olunduğu kimi, Rusiya Prezidenti vəzifəsinə namizəd, imza toplamağa icazə verilən Boris Nadejdini qeydə almaqdan imtina etdi. O, komissiyanın qərarından məhkəməyə şikayət edəcəyinə söz versə də, ali hakimiyyətin nəzarətində olan məhkəmə orqanından, eləcə də MSK-dan fərqli nəsə gözləmək olmaz.
MSK fevralın 8-də keçirilən iclasında Nadejdinin namizədliyinin müdafiəsi üçün 9147 seçici imzasını etibarsız hesab edib. 95 587 imza etibarlı hesab edilib (qeydiyyat üçün 100 min imza tələb olunurdu; 105 mindən çox imza təqdim edilə bilməz).
"Mərkəzi Seçki Komissiyasının qərarı ilə razı deyiləm. Bütün Rusiya üzrə 200 mindən çox imza topladım. Biz toplanışı açıq və vicdanla apardıq - bütün dünya qərargahımızdakı və toplama məntəqələrimizdəki növbələri gördü", - deyə Nadejdin bildirib.
Bəli, doğrudan da, Nadejdinin liberalizmə meylini və Ukraynadakı müharibə ilə bağlı mövqeyini nəzərə alaraq, onun imza toplayanlar siyahısına düşməsi bir möcüzə idi. Ola bilsin ki, avtoritar Rusiya hökuməti öz ölkəsini dünya ictimaiyyətinin gözündə ən azı idarə olunan demokratiya kimi təqdim etmək istəyirdi və qorxaq texnokrat Nadejdin tamamilə təhlükəsiz hesab edilirdi. Yaxud da o, Kremlin aləti və dekorativ namizəd kimi “demokratiya oyunu”na daxil edilib...
1990-cı illərdə Sergey Kiriyenkonun köməkçisi kimi işləməsi, Nadejdinin dövlət televiziyasında işləməsinin simvolik liberal səs kimi çıxış edən açıq mübahisə illüziyasının yaradılmasına öz töhfəsini verməsi şübhə doğurub.
Amma yox... Hakimiyyətin təəccübü, əhalinin düşünən hissəsinin sevinci və Rusiyadakı prosesləri yaxından izləyən dünyanın çaşqınlığı fonunda Nadejdin üçün imza toplanması nümayişə çevrildi. İstənilən sivil, demokratik cəmiyyətdə olması lazım olduğu kimi seçki qutusunda hakimiyyət dəyişikliyi ehtimalına ÜMİD EDİRƏK ETİRAZA çevrildi.
Hakimiyyət üçün, məlum oldu ki, hər şey plana uyğun getmədi. Hətta uğursuz namizədin özü də gözləmirdi ki, yüz minlərlə insan soyuqda onun üçün imza atmaq üçün növbəyə düzüləcək və ən azı bu şəkildə totalitarizmə kollektiv şəkildə “yox” deyəcək. Boris Nadejdinin prezidentlik yarışının çox güman ki, başlamazdan əvvəl bitəcəyini əvvəlcədən bilsələr belə.
Müxalifətin praktiki məhvi şəraitində - ən perspektivli liderlər qovuldu, həbs edildi və ya öldürüldü, mitinqlərə qadağa qoyuldu, tənqidlər qanunsuz elan edildi - Nadejdinin namizədliyini müdafiə edən uzun növbələr indiki hakimiyyətə qarşı nadir ictimai etiraza çevrildi.
Boris Nadejdin özü “Politico”ya verdiyi müsahibədə "möcüzələrin" ona kömək etdiyini iddia etdi: "Bunu Allah və ya tale adlandıra bilərsiniz, amma mənim kampaniyamı hansısa qüvvə idarə edir".
Ancaq məşhur deyimdə deyildiyi kimi, “insan plan qurur, amma Allah qərar verir”. Göründüyü kimi, Tanrı inanır ki, Rusiya əsl "xalq imicinə" gətirilməzdən əvvəl, məşhur "nə qədər aşağı düşsən, bir o qədər yüksəklərə qalxarsan" prinsipinə görə, mütləq dibə, marazm səviyyəsinə gətirilməlidir.
Göründüyü kimi, dəyişiklik üçün vəziyyət yetişməyib və buna görə də "Vətəndaş Təşəbbüsü" timsalında liberalların dəstəyinə, pul ianəsinə, könüllülərə və hətta xaricdə yaşayan bir sıra nüfuzlu rus müxalifətçilərinə baxmayaraq, lazımi nəticə vermədi.
Amma bu lisenziyalı liberal həm də Ukraynaya, dolayısı ilə bütün Qərbə qarşı müharibəyə başlamaqla özlərini məhv etdikləri ümidsizlik vəziyyətində Kremlin özü, kremlpərəst dairə və oliqarxlar üçün ümid ola bilərdi. Onun seçkilərdə iştirakına icazə verməklə, təbii ki, Putinin bütün qohumlarını və dostlarını onlarla razılaşdırmaqla və liderin bütün "xidmətlərinin" tanınması ilə onu layiqli istirahətə göndərməklə, hakimiyyətin totalitarizmdən görünən demokratiyaya yumşaq bir şəkildə ötürülməsi ümidini reallaşdıra bilərdilər.
Rusiyanın isə müharibəni bitirmək şansı olacaqdı. Nəhayət, yüzminlərlə rusiyalı onun proqramındakı bir sətirə - “Putinin xüsusi hərbi əməliyyatı ölümcül səhvdir” ifadəsinə görə Nadejdinə imza üçün sıraya düzülmüşdü.
Amma belə fantastik ssenari baş verərsə belə, “Prezident” Nadejdindən işğal olunmuş əraziləri qaytaracağını gözləmək olmaz, çünki seçilmiş Prezidentin and içdiyi Rusiya Konstitusiyası artıq Ukraynanın bütün işğal olunmuş ərazilərini özündə ehtiva edir.
Nadejdinin ən yüksək Rusiya hökumətində bürokratik tərcümeyi-halı nəzərə alınarsa, o, təbii ki, keçid dövründə həm xalq, həm də hakimiyyət üçün ideal namizəd idi. Bu, əslində Rusiya üçün kritik anda həyat qurtaran, epoxal qərar olardı.
Dinc və adi həyatı təcəssüm etdirən Nadejdin hakimiyyətin ötürülməsi prosesini qanuniləşdirə, müharibəni bitirə, uzunmüddətli perspektivdə Qərblə sülh bağlaya, rusların evlərinə sülh gətirə bilərdi. Bəlkə, o zaman Rusiyanın nə vaxtsa adi bir ölkəyə çevrilmək şansı olardı. Elə bir ölkəyə ki, onun pasportunu yalnız ona görə almaq istəsinlər ki, İNSAN orada ən mühüm sərvətdir, sivil dövlətin verdiyi bütün hüquq və öhdəliklərə malikdir. Və dünyada bu “pasport”a “bomba”, “kirpi”, “iki ağızlı ülgüc”, “iki metr hündürlükdə ilan” kimi baxılmasın...
Lakin, Nadejdinə olan “ümid” Kreml eksperimentinin nəzarətdən çıxa biləcəyi qorxusu üzündən kəsildi. Lakin ümumilikdə “xalq hökumətə qarşı” adlı döyüşdə xalq qalib gəldi və Kremlə diktatorun “mütləq dəstəyinin” nə qədər dəyərli olduğunu göstərdi.
Müəllif: Mira Həsənova - ayna.az
Geri qayıt