Zurabişvili gürcü müxalifətini birləşdirə biləcəkmi?
11-06-2024, 08:10
Bu yaxınlarda Gürcüstanda müxalifət partiyaları ölkə Prezidenti Salome Zurabişvilinin təşəbbüsü ilə irəli sürülən “Gürcüstan Xartiyası”nı imzalayıblar. Dövlət başçısının Mətbuat Xidmətinin məlumatında qeyd edilib ki, Prezidentin nizamnaməsi müxalifətin payızda keçiriləcək parlament seçkiləri üçün, eləcə də seçkilərdən sonrakı fəaliyyət planı ilə bağlıdır. Sənədə əsasən, onu imzalayan və 2024-cü ilin payızında keçiriləcək parlament seçkilərinin yekunu üzrə mandat əldə etmiş bütün siyasi partiyalar birinci yaz sessiyasının sonuna kimi nizamnamə şərtlərini yerinə yetirməyi öhdələrinə götürüblər.
“Gürcüstan Xartiyası”nın şərtləri arasında gələn il növbədənkənar parlament seçkilərinin keçirilməsi, “Avropanın gələcəyinə xələl gətirən” bütün qanunların ləğvi, habelə məhkəmə islahatları və Daxili İşlər Nazirliyində islahatlar var.
Bir müddət əvvəl Gürcüstanın Baş naziri İrakli Kobaxidze “Xarici təsirin şəffaflığı haqqında” qanunun qüvvəyə minməsini şərh edərək demişdi ki, “Xarici agentlər” haqqında qanunun qəbulundan yalnız bədxahlar uduzacaq. Baş nazir həmçinin vurğulayıb ki, iki ay ərzində qanunla bağlı çoxlu dezinformasiyalar ortaya çıxıb.
Gürcüstan liderinin təşəbbüsünü “Zerkalo.az”dakı analitik məqaləsində şərh edən siyasi icmalçı Hüseynbala Səlimov qeyd edir ki, siyasətdə birmənalı qiymətləndirmə yoxdur və ya bu, çox nadir hallarda olur: “Bu baxımdan qonşu Gürcüstan da istisna deyil. Burada artıq bir neçə aydır ki, “Xarici agentlər” haqqında qanunun qəbuluna etirazlar davam edir, ölkə hakimiyyətini rusiyayönlü siyasət yürütməkdə ittiham edirlər. Ancaq son təfərrüatla bağlı dəqiq dəlil yoxdur - ölkə hakimiyyəti ölkənin Avropayönlü kursunun davam edəcəyini daim qeyd edir. Üstəlik, bu gündlərdə Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarova Gürcüstanın Baş naziri İrakli Kobaxidzenin ölkəsinin Abxaziya və Cənubi Osetiya ilə birlikdə 2030-cu ildə Avropa İttifaqına üzv olacağı barədə bəyanatına ironiya ilə yanaşıb. Zaxarova Gürcüstanın Baş nazirinin sözlərini “gələcək mövzusunda yaxşı fantaziya” adlandırıb! “Xarici agentlər” haqqında qanuna gəlincə, dünyanın demokratik Qərb ölkələrində də oxşar aktlar var”.
“Amma buna baxmayaraq, gürcü cəmiyyəti iki siyasi düşərgəyə bölündü. Qərblilər etirazlarının oktyabrda keçiriləcək parlament seçkilərinə qədər davam edəcəyini bildirirlər. Hətta bu yaxınlarda onlar müvafiq siyasi xartiya qəbul etdilər - ölkədəki təxminən on yeddi partiya və siyasi təşkilat qarşıdan gələn parlament seçkiləri zamanı öz səylərini əlaqələndirmək niyyətindədir. Onların lideri isə Gürcüstan Prezidenti Salome Zurabişvili olacaq. Ölkə hakimiyyəti bu xəbəri müəyyən nikbinliklə qarşıladı. Çünki onların fikrincə, Zurabişvili qətiyyən güclü rəqib deyil. Amma elədir? Təbii ki, hər şeyi seçkilər göstərəcək. Və beləliklə, Zurabişvili hakimiyyəti illərində özünü prinsipial siyasətçi və ardıcıl qərbpərəst kimi göstərdi”, - Səlimov yazısında vurğulayır.
Analitik qeyd edir ki, gürcü müxalifəti kifayət qədər uzun müddət davam edən siyasi aksiyalara baxmayaraq, belə planların olduğunu gizlətməsə də, indiki hakimiyyəti devirə bilmədi: “Parlament seçkiləri zamanı bu asan olmayacaq. Baxmayaraq ki, gürcü sosioloqlarının fikrincə, əhalinin yalnız 30 faizi “Gürcü arzusu” hökumət koalisiyasını dəstəkləyir. Qərbin siyasi qanadına gəlincə, reytinqlərlə bağlı dəqiq məlumat yoxdur. Onlar yalnız qeyd edirlər ki, əhalinin 80 faizi Avropaya inteqrasiya kursunun davam etdirilməsinin tərəfdarıdır. Bəzi politoloqlar da bu prosesdə ciddi geosiyasi çalarlar axtarırlar. Amma onlar mövcuddurmu? Rusiya hələ də Gürcüstanda baş verən son hadisələrdə maraqlı olduğunu açıq və rəsmi şəkildə bəyan etməyib. Amma orada o da qeyd olunur ki, Tiflisdə qərbpərəst və rusiyayönlü inkişaf kursları arasında seçim var. Qərb də Gürcüstan hakimiyyətinə qarşı daha qəti addımlar atmayıb. Onlar da Gürcüstan hakimiyyətinə təzyiqin ölkənin rəsmi siyasətində rusiyayönlü meyilləri gücləndirə biləcəyindən ehtiyat edərək bəyanatlarla kifayətlənirlər”
“Sual yaranır: çox yaxın gələcəkdə nə gözlənilir? Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, müxalifət bütün bunlara oktyabrda keçiriləcək parlament seçkilərinə hazırlaşmaq üçün fürsət kimi baxır. İrəliyə baxaraq qeyd etmək olar ki, hakimiyyət üçün çox çətin olacaq, lakin bu dəfə Gürcüstanda siyasi inqilab olmayacaq. Təbii ki, nəinki Gürcüstanda və regionda, hətta dünyada mütləq əminlik yoxdur – çox şey Ukrayna müharibəsinin nəticəsindən, hətta ABŞ-da keçiriləcək prezident seçkilərindən asılı olacaq. Bu yaxınlarda Ukrayna hakimiyyətinə Rusiya ərazilərində hərbi əməliyyatları genişləndirməyə icazə verildi. Bəs belə cəhdlər nəyə gətirib çıxaracaq? Doğrudanmı bu yolla rus hərbi maşınını sındırmaq olar? Təəssüf ki, hələlik dəqiq və birmənalı proqnozlar yoxdur. ABŞ-da keçiriləcək prezident seçkilərinə gəlincə, demokratlar yəqin ki, hakimiyyəti saxlaya biləcəklər. Amma hətta Donald Tramp seçiləcəyi təqdirdə Rusiyanı, hətta Çini belə bombalamaq niyyətindədir. Hiss olunur ki, amerikalılar dünyada öz mövqelərini qorumaq üçün ən ciddi hərbi əməliyyatlara hazırdırlar. Belə bir ifadə var ki, müharibə başqa vasitələrlə dövlət siyasətinin davamıdır. Amma buna dəyərmi? Axı bütün planetin taleyi təhlükə altındadır”, - deyə siyasi icmalçı məqaləsini tamamlayıb.
Geri qayıt