Rusiyada əsgər çatışmazlığı və: Kremlin yeni səfərbərlik hazırlığı
15-08-2024, 06:59
Rusiyanın yenə də müharibə üçün kifayət qədər əsgəri qüvvəsi yoxdur. Son üç ayda inanılmaz itkilər (100 min nəfəri keçə bilər), əlavə bölmələr axtarmağa məcbur edən Ukrayna qoşunlarının Kursk bölgəsindəki əməliyyatı və milyonlarla ödənişə baxmayaraq, müqaviləli əsgərlərin böyük çatışmazlığı yenidən vəziyyəti gərginləşdirir və səfərbərlik məsələsini gündəmə gətirir.
Kreml və Rusiya Müdafiə Nazirliyinə yaxın üç mənbə “Bloomberg”ə bildirib ki, müharibə başlayandan bəri ən əhəmiyyətli itkilərə görə Rusiya ordusunun şəxsi heyət sayı yeni əsgərlər cəlb edilsə də, sürətlə azalır. Vəziyyətdən xəbərdar olan şəxsin sözlərinə görə, ölkə üzrə orta hesabla regional hakimiyyətlər Moskvanın müəyyən etdiyi kvotalardan müqavilə ilə işləyənlərin üçdə birindən çoxunu cəlb edə bilirlər.
“Bloomberg”in iki mənbəsi hesab edir ki, mövcud vəziyyət Rusiya hakimiyyətini yeni səfərbərlik barədə düşünməyə məcbur edə bilər. Onlardan birinin fikrincə, bu, cəbhədəki bölmələrin hərəkətliliyinin zəruriliyi ilə izah edilə bilər. Digər mənbə isə deyib ki, səfərbərlik bu ilin sonunda elan edilə bilər.
Britaniya hərbi kəşfiyyatının bir sıra qiymətləndirmələri və “Z” blogerlərinin hesabatları rus işğalçı qrupunun Donetsk bölgəsində irəliləməsi və Xarkov bölgəsində mövcudluğunu genişləndirmək cəhdləri üçün ödədiyi inanılmaz qiymət haqqında təsəvvür yaradır. May-iyun aylarında ordu ayda 35 min əsgər itirib. Britaniya Müdafiə Kəşfiyyatı iyulda eyni sürətlə əsgər sayının azaldığını, avqustda isə itkilərin yenidən gündə 1000 nəfəri keçəcəyini proqnozlaşdırıb. Yəni dörd ay ərzində itki təxminən 140 min nəfərə çata bilər.
Bununla yanaşı, Rusiya Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Kursk bölgəsinə daxil olmasına baxmayaraq, Ukraynanın Donbasdakı mövqelərinə təzyiqi yumşaltmır. Burada Putinin ordusu ukraynalıların böyük itkilərə məruz qoyulması ilə bağlı verdiyi əmrlərə və bəyanatlara baxmayaraq, hələ də ciddi müqavimət təşkil edə bilmir. Bildirilib ki, Ukrayna bölmələrinə qarşı çıxmaq üçün hətta Afrikadan keçmiş “Vaqner” muzdlularını da cəlb etməli olublar.
Ukrayna bölmələri artıq Kursk vilayətində 1000 kvadrat kilometr əraziyə nəzarət edir. Bu barədə bazar ertəsi Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanı Aleksandr Sırski bildirib. Vilayətin qubernatoru vəzifəsini icra edən Aleksey Smirnov həmin gün Putinə təxminən 480 kv. km və 28 itirilmiş yaşayış məntəqəsi barədə məlumat verib. Əlavə edib ki, Ukrayna Silahlı Qüvvələri 40 km genişlikdə olan cəbhə boyu təxminən 12 km irəliləyib.
Hesabatlardan və geolokasiyadan istifadə edərək Müharibəni Öyrənmə İnstitutu (ISW) müəyyən edib ki, avqustun 11-də Ukrayna bölmələri 29 yaşayış məntəqəsində qərarlaşıb. ISW bildirib ki, Ukrayna Silahlı Qüvvələri bu yaxınlarda Rusiya-Ukrayna sərhədindən 24 km-ə qədər məsafədə fəaliyyət göstərib və Smirnovun cəbhə xəttinin eni ilə bağlı qiymətləndirməsi əsas döyüşlərin getdiyi ərazi ilə üst-üstə düşür.
Bu vaxt, Rusiya ordusuna müqaviləli əsgərlərin cəlb edilməsi böyük çətinliklə davam edir. Bunu müharibədə iştirak üçün ödənişlərin daim artırılması sübut edir. Moskvada müqaviləli əsgər indi birinci ildə 5,2 milyon rubl ala bilər - təbii ki, sağ qalsa. İyul ayında Moskva meri Sergey Sobyanin əsgərin müqavilə imzalaması üçün 1,9 milyon rubl verəcəyini vəd etdi - əlavə olaraq 600 min rubl. Moskva hökumətinin artıq ödədiyi Müdafiə Nazirliyinin ödənişlərinə əlavədir.
Orduda xidmətə qəbulla bağlı problemlərin dolayı göstəricisi ola bilər ki, əvvəllər ordunun gündə 1000 və ya daha çox adamla doldurulması ilə müntəzəm öyünən Təhlükəsizlik Şurasının sədr müavini Dmitri Medvedyev son vaxtlar bu mövzuya toxunmağı dayandırıb. Əvvəllər Medvedev bu barədə sosial şəbəkə hesabında postlar paylaşırdı, mesajlar verirdi. Başqırdıstan Respublikasının Kiginski rayonunun administrasiyasının rəhbərlərinin müqavilə bağlayanlarla görüşü də göstərir ki, əslində nə qədər adam cəbhəyə göndərilə bilər.
“Bloomberg” yazır ki, Kremldən müqavilə ilə xidmətə qəbul kvotalarını yerinə yetirmək üçün təzyiq o qədər böyükdür ki, daha zəngin bölgələr onları doldurmaq üçün daha kasıb sakinləri cəlb etməyə çalışır.
Vəziyyətlə tanış olan şəxs agentliyə bildirib ki, yeni qoşunların olmaması və cəbhədə böyük itkilər Rusiya ordusunun indiki yavaş, lakin davamlı irəliləyiş strategiyasına sadiq qalmasını getdikcə çətinləşdirir. Onun sözlərinə görə, əsgər çatışmazlığı səbəbindən Rusiya rəhbərliyi Kiyev və digər şəhərləri tutmaq planlarını artıq müzakirə etmir.
Əsgər çatışmazlığı mövzusu “Z” publiklərində əsas mövzulardan biridir. Anastasiya Kaşevarova bir müddət əvvəl cəbhəyə göndərilən “ağır yaralarla müalicə olunan yaralılardan” danışmışdı.
“İnsanlar yoxdur. İtkilərin səviyyəsi yüksəkdir. Başa düşməyənlər üçün, deyim: addım atmağa kimsə yoxdur. Canlı qüvvə tükənib”, – Voenkor Kitten yazıb.
Avstraliya ordusunun istefada olan general-mayoru, Sidney Lou İnstitutunun hərbi tədqiqatlar üzrə mütəxəssisi Mik Rayan bu yaxınlarda xəbərdarlıq edib ki, ilin əvvəlindən bəri itkiləri həmin sürətlə davam edərsə, Rusiya ordusu daha bir-iki ay döyüşə biləcək: “Ən böyük və effektiv hərbi təşkilatlar belə davamlı hücum edə bilməz. Bu qədər əsgər itirdikdən sonra Rusiya üçün fürsət pəncərəsi tezliklə bağlana bilər. Hücum edən qüvvənin effektiv əməliyyatı davam etdirmək üçün lazım olan adamları, avadanlıqları və imkanları tükəndiyi vaxtdır”.
Geri qayıt