İNTERNET SENZURA: UDUZULMUŞ DÖYÜŞ
Tarix: 17-05-2013, 10:23 | Çap et
 HAKİMİYYƏT NƏ İSTƏYİR?Azərbaycan parlamentinin Cinayət Məcəlləsi və İnzibati Xətalar Məcəlləsinə İnternetdə böhtan və təhqirə görə cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutan irticaçı düzəlişlər etməsini qorxu və təşvişin təzahürü hesab etmək olar. CM-in məşhur 147 və 148-ci maddələrinə edilən düzəlişlər uzun illər beynəlxalq institutlarla Azərbaycan hökuməti arasında müzakirə predmeti olub. Yeni düzəlişlərə əsasən, İnternet istifadəçilərinin elektron yaradıcılığı məhkəmə tərəfindən böhtan və şərəf və ləyaqətin alçaldılması kimi qəbul edilsə, onları 6 aydan 3 ilədək azadlıqdan məhrumetmə cəzası gözləyir.
Avropa institutları ilə qarşıdurma şəraitində belə tələsik şəkildə düzəlişlərin qəbulu onların tətbiqi praktikası cəhətdən bir qədər qəribə görünür. Qərbin diffamasiya haqqında qanunun qəbulu barədə çağırışlarının əsassız olduğunu göstərmək üçün son beş ildə hakimiyyət jurnalistləri şərəf və ləyaqətin alçaldılmasına görə həbs etməyib. Jurnalistlər xuliqanlıq, narkotiklərdən istifadə, vergidən yayınma, hətta terrorizmdə ittiham edilərək tutulur. Onlarla müxbir və redaktor bu ittihamlarla həbs edilib. Mövcud ənənədən görmək olar ki, şərəf və ləyaqətin alçaldılmasına görə həbslər baş verməyəcək. Amma bir sıra jurnalistlərə və KİV-ə tətbiq edilən yüksək cərimələr İnternet fəallarına qarşı da yönəldilə bilər.
Düzəlişlərin ATƏT, Avropa Şurası, ABŞ Dövlət Departamenti tərəfindən belə addımın yolverilməz olması barədə xəbərdarlığına rəğmən qəbul edilməsi göstərir ki, İlham Əliyevin rejimi bilərəkdən bir sıra səbəblərdən vətəndaş cəmiyyəti və beynəlxalq camiə ilə qarşıdurmaya gedir:
1.Azərbaycanda seçkiöncəsi situasiyanın demikratikləşməsi haqda tövsiyələrin icrasını istəməmək.
2.Qorxu yaratmaq və İnternetdə özünüsenzuranı gücləndirmək.
3.Ölkədəki hadisələrə internetin təsirini zəiflətmək.
4.Etirazçı elektoratın İnternetdəki fəallığını məhdudlaşdırmaq.
5.Rejimi və ayrı-ayrı yüksək rütbəli məmurları ifşa edən informasiyaların internetdə yayılmasının qarşısını almaq.
6.Hakimiyyətin nüfuzunu və dayaqlarını sarsıdan tənqidi neytrallaşdırmaq.
Azərbaycanda İnternetin KİV üzərində total dövlət nəzarəti şəraitində söz azadlığı institutu rolunu oynadığı şəraitdə bu siyahını uzatmaq da olardı. Prezident Administrasiyasının 90-cı illərin sonunda başlayan KİV-i ram etmək siyasəti son 5 ildə sürətlə həyata keçirilib, söz azadlığının fiziki və məhkəmə təzyiqi ilə boğulması kimi alətlərə neft dollarları ilə mətbuatın kütləvi şəkildə pulla alınması da əlavə olunub.
Eyni zamanda, düzəlişlərin qəbuluna geniş şəkildə, prezident seçkiləri öncəsi vətəndaş aktivistlərin və rejimin müxaliflərinin şantaj, həbs, icazəsiz aksiyalarda iştiraka görə yüksək cərimə yolu ilə təqibi, yığıncaq azadlığının məhdudlaşdırılması siyasətinin tərkib hissəsi kimi baxmaq olar. Məhz seçkilər, daha dəqiq desək, hakimiyyətin onu ədalətli və şəffaf keçirmək istəməməsi belə aqressiv reaksiyanın səbəbidir. Bir sıra rayonlarda son etiraz aksiyaları, gənclər hərəkatı, yüksək korrupsiyanın ifşa edilməsi İnternetdə azad informasiyanın yayılması sayəsində mümkün olub və o, özünün səmərəli səfərbər etmə funksiyasını nümayiş etdirib.
Amma praktika göstərir ki, söz azadlığının məhdudlaşdırılması tədbirləri az səmərəlidir. Televiziya, mətbuat, onlayn medianın çoxunda senzuranın (idarəetmə) tətbiqi gözlənilən nəticəni vermədi. Nəticədə hakimiyyət pulla alınan medianın təsirinin nəzərdə tutulduğu auditoriyanı itirdi. Bu siyasətin iflasını Prezident Administrasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyev və ictimai-siyasi şöbənin müdiri Əli Həsənov da etiraf etdi.
Burda qəribə heç nə yoxdur. Azad informasiyaya təbii ehtiyac oxucu, dinləyici və tamaşaçıları peyk və kabel yayımına, sonra isə heç bir sərhədi olmayan İnternetə təhrik etdi. Diffamasiyaya görə cinayət məsuliyyətinin tətbiqi rejimin söz azadlığı kimi baş ağrısı problemini həll etməyəcək. Bu növbəti döyüş də uduzulub
Turan Analitik Xidməti
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Tramp kürəkəninə vəzifə verəcək
Bu gün, 11:03 |
|
|
|
| • Bakıda kafenin qarşısında QƏTL
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
| • "Bu barədə ciddi şəkildə düşünməliyik" - deputat
Bu gün, 10:27 |
|
|
|
| • “525-ci qəzet” və "Qol.az"ın təsis günüdür
Bu gün, 10:23 |
|
|
|
| • Ukraynanın ikinci ən böyük şəhəri işğal olunur? - CNN
Bu gün, 10:19 |
|
|
|
| • 7 rayonda DOST filialları təmir olunacaq - QALİB ŞİRKƏT
Bu gün, 10:13 |
|
|
|
| • “Uşaq Avroviziyası”nın qalibi bu ölkə oldu
Bu gün, 10:08 |
|
|
|
| • Buralar rəsmən yiyəsiz qalıb... - BUNUN BAŞQA ADI YOXDUR...
Bu gün, 09:58 |
|
|
|
| • Deputat üçün özəl gün - DOSYE
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
| • Zaur Mikayılovun kadrları yeni təyinatları ilə "gül vururlar" - Qudanın tələbə yoldaşı əmisi oğluna yüksək vəzifə verib
Bu gün, 09:44 |
|
|
|
| • Nazir ona sual verən jurnalisti “WhatsApp”da əngəllədi - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 09:35 |
|
|
|
| • İrəvandan Bakıya qarşı YENİ İTTİHAM - “Onlar Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinə istinadı dilə gətirirlər”
Bu gün, 09:31 |
|
|
|
| • Saxtakarların meydan suladığı ünvan... - REAKSİYA
Bu gün, 09:25 |
|
|
|
| • Azərbaycan QHT təmsilçiləri ABŞ konqresmeninin göstərişi ilə şiddətə məruz qaldılar - ŞOK BƏYANAT
Bu gün, 09:22 |
|
|
|
| • Antiazərbaycan və antitürk ritorikası ilə çıxış edən siyasətçilər... - Azərbaycanın düz işinə də əyri baxırlar
Bu gün, 09:18 |
|
|
|
| • Tanınmış həkim vəfat edib
Bu gün, 09:15 |
|
|
|
| • Sevinc Osmanqızının “mikrofonçuluğu” - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 09:11 |
|
|
|
| • "Düşmən ayağa baxar misalı ilə razı deyiləm" - FOTO
Bu gün, 09:07 |
|
|
|
| • Bu universitetin tələbələri təqaüdlərini ala bilmirlər - AÇIQLAMA
Bu gün, 08:59 |
|
|
|
| • Ukraynadakı münaqişə danışıqlar yolu ilə həll olunacaq - Pentaqon rəhbəri
Bu gün, 08:57 |
|
|
|
| • Fransa öz uğursuzluğu ilə barışa bilmir - FAKT BUDUR!
Bu gün, 08:49 |
|
|
|
| • Əgər Paşinyan Bakıya gəlsəydi... - Cəsarət çatışmazlığı
Bu gün, 08:46 |
|
|
|
| • Yevangelistlər iki kritik ölkə üzərindən dünyanı dəyişir - Böyük plan işə düşüb
Bu gün, 08:42 |
|
|
|
| • Kremlin Ermənistana pulsuz göndərdiyi silahlar – Şarmazanov
Bu gün, 08:39 |
|
|
|
| • Vətəndaşın 100 manatına rəsmən `ƏL QOYDU` - GİLEY
Bu gün, 02:02 |
|
|
|
| • Azərbaycanda Milli Dirçəliş Günü qeyd edilir - Bayramınız mübarək...
Bu gün, 00:45 |
|
|
|
| • “Finex Kredit” BOKT-da yığıncaq keçiriləcək, Müşahidə şurasının tərkibi müzakirə ediləcək
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • İki yerdə işləyənlər niyə hər iki işdə ayrıca icbari tibbi sığorta haqqı ödəyir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • Dövriyyələri 1 milyard manatı keçən 7 şirkət - SİYAHI
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • “Daşnaksütyun” Paşinyanı öldürmək istəyir – SENSASİON İDDİA
Dünən, 17:06 |
|
|
|
| • Hakimiyyətə bu şəxs hazırlanır – “Varis planı” işə düşüb
Dünən, 17:02 |
|
|
|
| • Azərbaycanda sabah banklar və “Azərpoçt” fəaliyyət göstərəcək - DİQQƏT
Dünən, 16:58 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı yenilik: -Bu halda məqbul sayıla bilər!
Dünən, 16:07 |
|
|
|
| • Moskva Tiflisin ümidini kəsdi - Separatçı bölgələrlə bağlı inanılmaz tələb
Dünən, 16:04 |
|
|
|
| • Xocalının Ballıca və Ağdərənin Həsənriz kəndlərinə köç olacaq
Dünən, 15:59 |
|
|
|
| • Problemlər bəllidir, onlarla mübarizəyə pul lazımdır... - COP29-dan REPORTAJ
Dünən, 15:41 |
|
|
|
| • Şərur Tibb Mərkəzinin Doğuş şöbəsi ləğv edilir? - AÇIQLAMA
Dünən, 15:36 |
|
|
|
| • "Qadın gözəl görünəndə deyirlər, bunu kim xoşbəxt edir?"
Dünən, 15:34 |
|
|
|
| • 70 yaşdan yuxarı insanlara kredit niyə verilmir? - ŞƏRH
Dünən, 15:26 |
|
|
|
| • Paşinyanın beş doğrusunu aparan bir səhvi - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 15:25 |
|
|
|
| • Ermənipərəst Pallone jurnalistlərin suallarından qaçdı - VİDEO
Dünən, 15:17 |
|
|
|
| • Paşinyanın zəmanət almaq istədiyi “strateji saziş” NƏDİR? - GƏLİŞMƏ
Dünən, 15:15 |
|
|
|
| • Qarabağ Universitetinində ilk sədr SEÇKİSİ
Dünən, 15:10 |
|
|
|
| • “Prezident” doğulduğu kəndə qaçdı: - Qafqazda ikinci Kələki olayı
Dünən, 14:57 |
|
|
|
| • Mağazalardakı “Qara cümə” FIRILDAĞI – Nələri bilməliyik?
Dünən, 14:52 |
|
|
|
| • Naxçıvanda gerçək durum: Bazarlar da boş qalıb... - "Satıcı var, mal da var, alıcı yox..."
Dünən, 14:47 |
|
|
|
| • Ölkə COP29 şölənində... “Az-Lead” MMC ekoloji böhran yaradır... - vergi borcu da KƏLLƏ-ÇARXDA...
Dünən, 14:38 |
|
|
|
| • Xameneyini əvəzləmək üçün düymə basılıb? - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 14:19 |
|
|
|
| • Mənzil sahibi ilə icarəçilər arasında kirayə haqqı davası... - Qanun nə deyir?
Dünən, 14:16 |
|
|
|
| • Təbii qaza limit təyin etmək, anlaşılan deyil - ETİRAZ VAR...
Dünən, 14:13 |
|
|
|
|
