Kremlin nüvə şantajına Pekinin susqunluğu: Çin gələcək üçün təcrübə toplayır - Görünəni budur...
Tarix: 31-03-2023, 07:51 | Çap et
Rusiya diktatoru Vladimir Putinin yeni nüvə təhdidləri fonunda Çin Xarici İşlər Nazirliyi bildirib ki, heç bir halda nüvə müharibəsi başlamamalıdır. Onlar bildirirlər ki, ötən il yanvarın 5-də nüvə dövlətlərinin liderlərinin birgə bəyanatında deyilirdi ki, nüvə müharibəsində qalib gəlmək mümkün deyil, ona görə də nüvə silahına malik dövlətlər arasında strateji risklər azaldılmalıdır. Bununla belə, Çin Xarici İşlər Nazirliyi konkret dövlətlərin adını çəkməyib.
Təbii ki, Çinin bu reaksiyası Ukraynanın eşitmək istədiyi reaksiya deyil. Çünki Rusiya nüvə təhdidlərini dayandırmır, Çinin isə mövqeyi qeyri-müəyyən olaraq qalır. Çinin reaksiyasında heç bir spesifiklik yoxdur – Pekinin müraciət etdiyi və nüvə təhlükələrinə görə qınadığı tərəf göstərilmir, ad çəkilmir. Ona görə də Rusiya əminəm ki, bunu susqun razılıq kimi qiymətləndirir.
Çinin Rusiya-Ukrayna müharibəsini həll etməklə bağlı 12 bəndlik planına nəzər salsaq görərik ki, burada birinci bənd bütün ölkələrin ərazi bütövlüyü və suverenliyinə hörmətlə bağlıdır. Sənəddə Çinin mövqeyi kifayət qədər şəffafdır. Lakin Rusiyanın bu planın birinci bəndini pozması Pekin və Moskva arasında heç bir problem yaratmır. Bu o deməkdir ki, Çin bu pozuntuya dözür, göz yumur.
Çinin Kremlin nüvə təhdidlərinə qeyri-müəyyən reaksiyası, məncə, onunla bağlıdır ki, birincisi, Rusiyanın nüvə şantajı Çinə yönəlməyib. Əvəzində Çinin strateji rəqibinə - ABŞ-a qarşı yönəlib. Buna görə də Pekin o qədər də narahat deyil, hətta təhdid Çin üçün sərfəlidir. Nəzərinizə çatdırım ki, Pekinin standart hiyləsi, Çini nəyəsə görə günahlandırarkən, diqqəti başqa problemlərə, başqa məsələlərə və ya birbaşa günahkarın üzərinə yönəltməkdir. Məsələn, Çin uyğurlara qarşı insan haqlarını pozmaqda ittiham olunanda onlar həmişə amerikalıların “Şimali Amerikanın yerli əhalisinə qarşı soyqırım törətdiyini” xatırladırlar.
Kiyev Pekinlə danışanda Çin tərəfi bildirir ki, Rusiyanın nüvə şantajı çox effektlidir, çünki bu, NATO və ABŞ-ın münaqişəyə birbaşa müdaxiləsini, qoşunların birbaşa göndərilməsini, Ukraynaya uzaqmənzilli silahların ötürülməsini və s. stimullaşdırır. Yəni ki, Çin şantajı Rusiya tərəfindən bəzi razılaşmaların pozulması və ya nüvə qüvvələrindən sui-istifadə kimi qiymətləndirməyib. Və bu, Pekində döyüş meydanında strateji üstünlüklər əldə etmək üçün effektiv vasitə kimi qəbul edildi.
İkincisi, qeyd etmək lazımdır ki, Çin öz nüvə potensialını artırmağı planlaşdırır. Əvvəllər Çində minimum məhdudlaşdırma strategiyası var idi. Yəni ABŞ və ya Rusiyanın hər birində 6000-ə yaxın nüvə başlığı olanda Çin onların minimum sayını saxlayırdı. Axı strateji çəkindirmə heç kimin Çini nüvə silahı ilə hədələməməsi demək idi. Lakin indi Pekin qeyri-rəsmi olaraq konsepsiyasını dəyişir, 2030-cu ilə qədər nüvə başlıqlarının sayını 350-dən 1000-ə çatdırmağı planlaşdırır. 2035-ci ilə qədər isə 1500-ə qədər artırmaq nəzərdə tutulub. Bu, həm də Çinin Rusiya-Ukrayna müharibəsindən çıxardığı dərslərdən biridir. Çünki nüvə potensialının artırılması təkcə mühafizənin gücləndirilməsi naminə deyil, həm də təhdidlər, nüvə şantajı naminə baş verir. Axı nüvə silahlarının sayı danışıqlar masası arxasında daha ciddi mövqe yaradır.
Beləliklə, Çin Rusiyanın nüvə şantajını dəstəkləyir. Ona görə ki, bu, Qərbə qarşı həyata keçirilir, Rusiyanı müəyyən mənada gücləndirir, Qərbə daha az manevr imkanı verir. Həm də Çinə təcrübədən yararlanmaq imkanı verir, çünki gec-tez Tayvan məsələsi həll edilməli olacaq və Pekin ABŞ və ya Yaponiya donanmasının buna qarışmasını istəməzdi.
Müəllif: Yuri Poyta – “NewGeopoliticsResearchNetwork”ün Asiya bölməsinin rəhbəri
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Dünya iqtisadiyyatı təhlükə ilə üz-üzə: - Dərin dəyişikliklər qaçılmazdır
Bu gün, 19:08 |
|
|
|
| • Kənd təsərrüfatı: Subsidiyalar özünü niyə doğrultmur? - AKTUAL
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • Qızların evlənmə yaşının 9 -a salınması istismarçı ruhani təbəqənin nəfsi istəkləri naminədir - DƏHŞƏTDİR, VALLAH...
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • “Xəstəxana nədir bilmirəm, heç kimə pislik etməmişəm”
Bu gün, 18:05 |
|
|
|
| • Türk dünyası üçün ortaq valyuta YARADILA BİLƏR - AÇIQLAMA
Bu gün, 18:02 |
|
|
|
| • Fransa meydan oxudu – “Açıq şəkildə bildiririk ki...”
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • “Sirab”la bağlı sirli məqam: hara yoxa çıxdı? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 17:55 |
|
|
|
| • BOKT “İnternational”ın istiqrazlarına üç investor müştəri çıxıb
Bu gün, 17:51 |
|
|
|
| • "Onlar korrupsiyaya görə istefaya məcbur edilib" - deputat
Bu gün, 17:46 |
|
|
|
| • Çağırışçını qətlə yetirən Ərəstun Ərəbov HƏBSDƏ ÖLDÜ
Bu gün, 17:43 |
|
|
|
| • NCQG üzrə real nəticəyə nail olmalıyıq - Attila Ştayner
Bu gün, 17:37 |
|
|
|
| • “La Gazette du Caucase” fransız siyasətçilərini COP29 ilə bağlı ermənipərəst mövqeyinə görə qınayıb
Bu gün, 17:35 |
|
|
|
| • Qiymətlər insanları daha kiçik mənzillər seçməyə məcbur edir - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 17:31 |
|
|
|
| • Bakıda biznesmenin evindən seyf oğurlandı - Dostu həbs edildi
Bu gün, 17:29 |
|
|
|
| • Avropa Şurasının Komissarı İlham Əliyevə məktub yazıb... - STRASBURQDAKI SƏFİR CAVAB VERDİ
Bu gün, 17:20 |
|
|
|
| • Tarixi film istehsalında SÜKUNƏT: - “Kinomuzun xilası onun əlindədir”
Bu gün, 17:17 |
|
|
|
| • Müharibə ilə bağlı bədbin proqnoz: - Putin üzərindən mesaj verildi
Bu gün, 17:16 |
|
|
|
| • Paşinyan papa ilə görüşdə: - “Qərarlıyam, Azərbaycanla...”
Bu gün, 17:14 |
|
|
|
| • Müharibə veteranlarına verilən 80 manat bu tarixdən artacaq - AÇIQLAMA
Bu gün, 17:11 |
|
|
|
| • Azərbaycan düşməni olan şovinistdən Pezeşkiana təşəkkür
Bu gün, 17:10 |
|
|
|
| • Azərbaycanda mənzil almaq üçün təxminən 20 il yemədən-içmədən işləmək lazımdır - FAKT BUDUR!
Bu gün, 17:03 |
|
|
|
| • Ermənistan sülhə addım atmaqdansa, əksinə mövqe nümayiş etdirir -ŞƏRH
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • Neft niyə 70 dollardan götürüldü: - Azərbaycanda bir ilkin SƏBƏBİ
Bu gün, 16:59 |
|
|
|
| • Rusiya Ukraynaya ballistik raketlə zərbə endirib, 8 ölü, 40-dan çox yaralı var - “Unian“
Bu gün, 16:57 |
|
|
|
| • “Özüm Abxaziyada olmuşam; vəziyyətdən çox narazıdırlar, iqtisadi durum ağırdır...” - Ərəstun Oruclu ŞƏRH EDİR
Bu gün, 16:37 |
|
|
|
| • Bakıdan Qarabağa necə getmək olar: - Avtobuslar, qiymətlər...
Bu gün, 16:34 |
|
|
|
| • Qarabağ müharibəsində itkin düşən dinc ahalinin harada olduğu hələ də bəlli deyil - Novella Cəfəroğlu
Bu gün, 16:20 |
|
|
|
| • Berlin Kiyevə "Mini-Taurus" lar verəcək - “Bild”
Bu gün, 16:18 |
|
|
|
| • Türkiyə İsraillə TEZ ANLAŞSIN... - BİZƏ DƏ ZƏRƏRİ VAR...
Bu gün, 16:15 |
|
|
|
| • Təhsil İşçiləri Azad Həmkarlar İttifaqı Respublikası Komitəsində özbaşınalıq - İTTİHAMLAR SƏNGİMİR...
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
| • Qazaxdan Araza qədər yol belə açılacaq... - Laçından Ermənistanın içərisinə olan yol isə...
Bu gün, 16:06 |
|
|
|
| • Azərbaycanda ət və ət məhsullarının qiyməti necə dəyişib? - SİYAHI
Bu gün, 16:05 |
|
|
|
| • Azərbaycanda xarici logistika şirkəti ləğv edilir
Bu gün, 16:02 |
|
|
|
| • Bakıda toylar bu tarixdə başlayacaq - SORĞU
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Orxan Cəlilov işdən çıxarıldı - AÇIQLAMA
Bu gün, 15:50 |
|
|
|
| • Paşinyan seçkilərə belə hazırlaşır
Bu gün, 15:48 |
|
|
|
| • Gələn ilin büdcəsi NƏ VƏD EDİR?.. - DETALLAR
Bu gün, 15:34 |
|
|
|
| • Rusiyada azərbaycanlı tələbələrə qarşı “Yaşasın Azərbaycan!” şüarına görə cinayət işi açıldı - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 15:30 |
|
|
|
| • “Mənə demişdilər, gəl, səni pulla filankəslə sevgili edək” - Pərvin Abıyeva
Bu gün, 15:26 |
|
|
|
| • General-leytenant yeni rəis təyin etdi - ƏMR
Bu gün, 15:21 |
|
|
|
| • Zamin Əliyev Azərbaycanın Qars şəhərindəki baş konsulu təyin edilib - FOTO
Bu gün, 15:17 |
|
|
|
| • Prezident Los-Ancelesə yeni baş konsul təyin edib - SƏRƏNCAM
Bu gün, 15:16 |
|
|
|
| • Ayxan Süleymanlı Azərbaycanın Aktau şəhərindəki baş konsulu TƏYİN OLUNDU
Bu gün, 15:15 |
|
|
|
| • Azərbaycanın Batumiyə yeni baş konsulu təyin edilib - SƏRƏNCAM
Bu gün, 15:13 |
|
|
|
| • Pallone təpədən-dırnağa qədər DÜŞMƏNDİR!.. - hələ bizim camaat YUMŞAQ DAVRANDI...
Bu gün, 15:10 |
|
|
|
| • "1 həftə öncə məni çağırıb bildirdilər ki, bu gündən işdən azadsan..." - GİLEY
Bu gün, 15:03 |
|
|
|
| • Tramp Zəngəzur dəhlizinə maneə yaradacaqmı? - Türkiyəli general detalları açıqladı
Bu gün, 15:00 |
|
|
|
| • Mərkəzi Bankın sədri növbəti illər üçün manatın məzənnəsi haqqında danışıb - BİZİ NƏ GÖZLƏYİR?
Bu gün, 14:58 |
|
|
|
| • Sabiq nazirin oğlunun məhkəməyə gəlməsi tələb olunub - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 14:55 |
|
|
|
| • Anti-Azərbaycan mərkəzləri və onun əlaltıları - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
|
