Qırğızıstanın borcu artıb - Çin Bişkəki RAM EDİR?
Tarix: 3-05-2024, 09:31 | Çap et
Qırğızstanın türk dövlətləri ilə inteqrasiyaya çalışması Pekində diqqətlə izlənilir. Qırğızıstanın Çinə əvvəllər təxirə salınmış borcun ödənilməsi vaxtı gəlir və bu, Mərkəzi Asiya ölkəsində güclü şərq qonşusundan maliyyə asılılığının dərinləşməsi ilə bağlı ictimai narahatlığı artırıb. Qırğızıstan 1991-ci ildə müstəqillik əldə etdikdən sonra yığılmış ümumi borcunun təqribən 6,2 milyard dollar və ya ÜDM-in 45%-i kimi qiymətləndirilir. Bunun təxminən 1,7 milyard dolları 2021-ci ildə COVID-19 pandemiyası qarşısında 32 milyon dolların geri qaytarılmasını təxirə salmağa razı olan Çin İxrac və İdxal Bankına borcdur. Pekin Bişkekin əlavə möhlətlər və ya alternativ ödəmə sxemləri ilə bağlı təkliflərini rədd edir. Qırğızıstanın ikinci böyük şəhəri olan Oşda fevralın 2-də hökumətin iclasında Qırğızıstan Nazirlər Kabinetinin sədri Akılbek Japarov bunları deyib: “Biz xarici borc üzrə ödənişlərin pik həddinə çatmışıq”. Japarov bildirib ki, borcun ödənilməsi üçün Qırğızıstan büdcəsindən 2024-cü ildə 400 milyon dollar, 2025-ci ildə 430 milyon dollar və 2026-cı ildə isə 390 milyon dollar ayrılması tələb olunacaq. “Biz hamımız Qırğızıstan adlı eyni gəmidəyik, ona görə də hər kəsin əməyinə və töhfəsinə ehtiyacımız var. Biz bir komanda kimi işləməliyik”, - deyə Cəfərov iclasda bildirib. Qırğızıstan hökumətinin məlumatları göstərir ki, Çin kreditləri Pekinin qlobal “bir kəmər, bir yol” təşəbbüsünün bir hissəsi kimi iri infrastruktur layihələrinə xərclənib. Bunlara paytaxtın mərkəzi istilik stansiyasının modernləşdirilməsi, Şimal-Cənub magistralının yenidən qurulması və ölkənin elektrik şəbəkəsinin yenilənməsi daxildir. Kreditlər 20 il ərzində qaytarılmalıdır. Hökumət borcun ödənilməsi forması kimi bəzi gəlirli mədən aktivləri üzərində nəzarəti Çinə ötürməyi nəzərdən keçirsə də, ictimai etirazların qorxusundan buna yaşıl işıq yandırmayıb. Çin istənilən halda bu ideyanı rədd edib, eyni zamanda 32 milyon dolların təxirə salınmasına razılaşıb. Qırğızıstan rəsmiləri keçən il Çinə borcunun bir hissəsini yaşıl təşəbbüslərə dəyişməyi təklif ediblər. Bişkək Çini Qırğızıstanın bərpa olunan enerji layihələrinə sərmayə yatırmağa təklif edib. Gəlir bölünməlidir. Çinin bu təklifi də rədd edib. Çinin Qırğızıstandakı səfiri Du Deven mətbuat konfransında Çinin Qırğızıstan kreditlərini restrukturizasiya etməsinin mümkünlüyü barədə suala belə cavab verib: “Qərar verən təkcə biz deyilik. Çin beynəlxalq normalara riayət etməlidir. Bütün bu məsələlər hansısa həll yolu tapmaq üçün dostluq və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq ruhunda müzakirə oluna bilər”. Restrukturizasiya üzrə irəliləyişin olmaması, Qırğızıstanın borcunu ödəyə bilməsə, Çinin nə edəcəyi ilə bağlı qırğızlar arasında narahatlığı artırıb. Bişkəkdə 2019 və 2020-ci illərdə Çinin Qırğızıstandakı investisiyalarına qarşı yönəlmiş etirazlar aksiyaları olmuşdu. Qırğızıstan borcunu qaytara bilməsə Çin Bişkekin mərkəzi istilik stansiyasını və Şimal-Cənub magistral yolu kimi bəzi əsas aktivlərə nəzarəti ələ keçirə bilər. Qırğız ekspertlərdən biri borcun iki ölkə arasında gərginlik mənbəyinə çevrilə biləcəyini söyləyib: “Problem ondadır ki, biz Çinin Mərkəzi Asiya və Qırğızıstan üçün] uzunmüddətli strateji hədəflərinin nə olduğunu bilmirik. Pekin bölgədə sülhdə maraqlı olduğunu bildirir, ancaq qırğızlar Çinin siyasətinə etibar etmirlər”. Qırğızların qardaş uyğurlara dəstəyi Pekini narahat edir. Pekin Mərkəzi Asiya ölkələrini, o cümlədən Qırğzıstanı uyğurlara dəstəkdən imtina etməyə çağırır.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi dia-az.life
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• İki yerdə işləyənlər niyə hər iki işdə ayrıca icbari tibbi sığorta haqqı ödəyir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
• Dövriyyələri 1 milyard manatı keçən 7 şirkət - SİYAHI
Bu gün, 17:58 |
|
|
|
• “Daşnaksütyun” Paşinyanı öldürmək istəyir – SENSASİON İDDİA
Bu gün, 17:06 |
|
|
|
• Hakimiyyətə bu şəxs hazırlanır – “Varis planı” işə düşüb
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
• Azərbaycanda sabah banklar və “Azərpoçt” fəaliyyət göstərəcək - DİQQƏT
Bu gün, 16:58 |
|
|
|
• Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı yenilik: -Bu halda məqbul sayıla bilər!
Bu gün, 16:07 |
|
|
|
• Moskva Tiflisin ümidini kəsdi - Separatçı bölgələrlə bağlı inanılmaz tələb
Bu gün, 16:04 |
|
|
|
• Xocalının Ballıca və Ağdərənin Həsənriz kəndlərinə köç olacaq
Bu gün, 15:59 |
|
|
|
• Problemlər bəllidir, onlarla mübarizəyə pul lazımdır... - COP29-dan REPORTAJ
Bu gün, 15:41 |
|
|
|
• Şərur Tibb Mərkəzinin Doğuş şöbəsi ləğv edilir? - AÇIQLAMA
Bu gün, 15:36 |
|
|
|
• "Qadın gözəl görünəndə deyirlər, bunu kim xoşbəxt edir?"
Bu gün, 15:34 |
|
|
|
• 70 yaşdan yuxarı insanlara kredit niyə verilmir? - ŞƏRH
Bu gün, 15:26 |
|
|
|
• Paşinyanın beş doğrusunu aparan bir səhvi - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 15:25 |
|
|
|
• Ermənipərəst Pallone jurnalistlərin suallarından qaçdı - VİDEO
Bu gün, 15:17 |
|
|
|
• Paşinyanın zəmanət almaq istədiyi “strateji saziş” NƏDİR? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 15:15 |
|
|
|
• Qarabağ Universitetinində ilk sədr SEÇKİSİ
Bu gün, 15:10 |
|
|
|
• “Prezident” doğulduğu kəndə qaçdı: - Qafqazda ikinci Kələki olayı
Bu gün, 14:57 |
|
|
|
• Mağazalardakı “Qara cümə” FIRILDAĞI – Nələri bilməliyik?
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
• Naxçıvanda gerçək durum: Bazarlar da boş qalıb... - "Satıcı var, mal da var, alıcı yox..."
Bu gün, 14:47 |
|
|
|
• Ölkə COP29 şölənində... “Az-Lead” MMC ekoloji böhran yaradır... - vergi borcu da KƏLLƏ-ÇARXDA...
Bu gün, 14:38 |
|
|
|
• Xameneyini əvəzləmək üçün düymə basılıb? - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 14:19 |
|
|
|
• Mənzil sahibi ilə icarəçilər arasında kirayə haqqı davası... - Qanun nə deyir?
Bu gün, 14:16 |
|
|
|
• Təbii qaza limit təyin etmək, anlaşılan deyil - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 14:13 |
|
|
|
• Bu paltarları uşaqlara qətiyyən geyindirmək olmaz! - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 13:57 |
|
|
|
• Dünyanın ən böyük siyasi təşkilatı dağıla bilər – Aİ üçün sonun başlanğıcı…
Bu gün, 13:52 |
|
|
|
• AMXM-da "İqlimlər və ilmələr" sərgisi açılıb
Bu gün, 13:49 |
|
|
|
• "Burada Ermənistan bir bəhanə və bir vasitədir" - deputat
Bu gün, 13:16 |
|
|
|
• Naxçıvan MSK-nın üzvləri seçilib - ADLAR
Bu gün, 13:09 |
|
|
|
• “Makron niyə Bakıya gəlmədi?... Qarayaxmaya görə məsuliyyəti kim daşıyır?”
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
• "Qınaqdan çox qorxuram, yoxsa istədiyim kimi geyinərəm"
Bu gün, 12:56 |
|
|
|
• Trampın komandasındakı "erməni aşiq"ləri: onlar kimdir? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 12:54 |
|
|
|
• Ərazi Tikinti Planlaşdırma Mərkəzinin tender maxinasiyalarının baş “qəhrəmanı”: “Dollar Cavid” - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 12:50 |
|
|
|
• "COP29-da küçə itləri ilə bağlı aksiya keçirən şəxs öyrədilmiş adamdır" - deputat
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
• MSK seçkilərin yekun nəticələrini təsdiqləyib, “Gürcü Arzusu” qalib olub - YEKUN QƏRAR
Bu gün, 12:41 |
|
|
|
• Dağlıq ərazilərdə qar yağacağı gözlənilir - belə deyirlər...
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
• Azərbaycanda iki kollecə təyinat olub - ƏMR
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
• 10 ayda ən çox birja əməliyyatı aparan 5 şirkət - ADLAR
Bu gün, 12:24 |
|
|
|
• Gələn il müharibənin diplomatik yolla başa çatması üçün hər şeyi etməliyik - Zelenski YOLA GƏLİR...
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
• "Paşinyan gecikir, sonda Əliyevin dediyi olacaq" - Ekspert erməni mediasını məyus etdi
Bu gün, 12:14 |
|
|
|
• Dövlətin dərmanları qara yollarla apteklərə verilir - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 12:01 |
|
|
|
• Şərur sakinləri TƏHLÜKƏDƏ: “Cəhənnəmə ölsün” - ŞOK İDDİA
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
• İrəvan Bakının əsas tələbini qəbul etdi – Paşinyan açıqladı
Bu gün, 11:39 |
|
|
|
• COP29-a qarşı çıxanlar kim idi? - Vitse-spiker bu ölkələrin adını çəkdi
Bu gün, 11:34 |
|
|
|
• FRANSALI SABİQ NAZİR FRANS 24-də RƏSMİ PARİSİ TƏNQİD ETDİ - “Makron Bakıya getməli idi”
Bu gün, 11:32 |
|
|
|
• Ermənistan KTMT-nin bütün formatlarından uzaqlaşıb - Rusiya XİN
Bu gün, 11:29 |
|
|
|
• Səfərbərlik Xidmətində yeni korrupsiya FAKTLARI AŞKARLANDI
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
• Azərbaycanlı 2 milyonluq qızılla aeroportda tutuldu - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:19 |
|
|
|
• Ermənistan və Fransa XİN rəhbərləri nədən danışıb -DETALLAR
Bu gün, 11:18 |
|
|
|
• Mərkəzi Bank 3 BOKT-un vəzifəli şəxsini cərimələyib
Bu gün, 11:16 |
|
|
|
• Abid Mamedov şirkətdəki səhmləri əcnəbilərə satdıqdan sonra rəhbərlikdən də ayrıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:01 |
|
|
|
|