Əhali banklara inanmır: Maliyyə sektorunda problemlər - NƏ ETMƏLİ?
Azərbaycanın maliyyə sektoru son illərdə inkişaf meyilliliyi göstərsə də, ciddi problemlərlə üz-üzədir. Bu problemlər də iqtisadiyyatın dayanıqlığına və maliyyə xidmətlərinin effektivliyinə mənfi təsir göstərir. Buna misal olaraq ölkənin Bank sektorundakı etimad böhranını misal gətirmək olar.
Kommersant.az xəbər verir ki, son on ildə bir neçə bankın müflisləşməsi əhalinin bank sisteminə olan etimadını sarsıdıb. Bankların bağlanması nəticəsində vətəndaşlar həm qismi əmanətlərini itirib, həm də maliyyə sisteminin etibarlılığına şübhə ilə yanaşmağa başlayıb. Bankların likvidlik problemləri və qeyri-şəffaf idarəetmə siyasətləri bu vəziyyəti daha da dərinləşdirib.
Maliyyə sektorundakı problemlər sosial vəziyyətə də təsir göstərir. Buna görə də ölkədə istehlak kreditlərinin həcmi durmadan artıır. Misal olaraq ötən ilin oktyabr ayı ilə cari ilin oktyabr ayı arasında istehlak kreditlərinin həcmi 7,836 milyon manatdan 8,278 milyon manata qədər artıb. Bu da təxminən 5.6% artım deməkdir.
Maliyyə Problemlərini Aşağıdakı Sıralama ilə İzah Etmək Mümkündür:
1. Kreditlərdə Yüksək Faiz Dərəcələri
Azərbaycanda istehlak və biznes kreditlərinin faiz dərəcələri regiondakı digər ölkələrlə müqayisədə yüksəkdir. Bu, xüsusilə kiçik və orta sahibkarların maliyyə vəsaitlərinə çıxışını çətinləşdirir. Yüksək faiz dərəcələri biznesin inkişafını ləngidir və iqtisadi artımı yavaşladır.
2. Monopoliyalar və Azad Rəqabət Problemləri
Maliyyə bazarlarında rəqabət mühitinin zəif olması nəticəsində bazar iştirakçıları arasında qeyri-bərabər şərait yaranır. Monopoliya və oliqarxiyanın maliyyə sektoruna təsiri azad rəqabəti məhdudlaşdırır, bu isə maliyyə xidmətlərinin keyfiyyətinə və innovativliyinə mənfi təsir göstərir.
3. Xarici İnvestisiyaların Azalması
Son illərdə Azərbaycanda xarici investisiyaların azalması müşahidə olunur. Xarici sərmayədarların ölkənin maliyyə və iqtisadi mühitinə olan marağı zəifləyib. Belə ki, ötən ildə Azərbaycana daxil olan xarici investisiyalar 2.6 milyard ABŞ dolları təşkil edib. 2022-ci ildə isə bu rəqəm 3.1 milyard dollar idi. Bu da 15% azalma deməkdir. Cari ilin statistik göstəricilərində isə xarici investiyalar haqqında məlumat qeyd olunmayıb.
Bu azalmaların əsas səbəbləri arasında beynəlxalq göstəricilərə görə hüquqi qeyri-müəyyənlik, biznesin yüksək riskləri və zəif şəffaflıq var.
4. İdxal Asılılığı və Valyuta Riski
Azərbaycanın iqtisadiyyatı idxal məhsullarına çox asılıdır. Milli valyutanın dəyərinin 2015-ci ildən aşağı düşməsi idxal məhsullarının bahalaşmasına və inflyasiyanın artmasına səbəb olub. Bu isə əhalinin alıcılıq qabiliyyətini azaldıb və maliyyə sektorunda əlavə təzyiq yaradıb.
5. Maliyyə Maarifçiliyinin Aşağı Səviyyəsi
Əhalinin böyük bir hissəsi maliyyə xidmətlərindən istifadə etməyi və şəxsi maliyyə planlaşdırmasını bilmir. Maliyyə savadsızlığı həm vətəndaşların borclanma vərdişlərinə, həm də ümumi iqtisadi sistemə mənfi təsir edir. Maliyyə savadlılığı olan ölkələrdə isə istehlak kreditləri Azərbaycandakı kimi ilbəil artmır. Lazımsız xərcləmələr və kredit borclanmaların artması bu sahədə ciddi boşluqların olmasından xəbər verir.
Azərbaycanın maliyyə sektorunun qarşısında duran bu problemlərin həlli üçün islahatlar tələb olunur. Şəffaflıq və hesabatlılıq artırılmalı, bank sektoruna nəzarət gücləndirilməlidir. Eyni zamanda, kredit faizlərinin azaldılması, rəqabətli mühitin yaradılması və maliyyə maarifləndirməsinin genişləndirilməsi prioritet olmalıdır. Xarici sərmayədarların marağını artırmaq üçün sağlam rəqabət modeli yaradılmalıdır.
Qeyd edək ki, bu problemlərin həll edilməməsi uzunmüddətli perspektivdə Azərbaycanın iqtisadi inkişafını əngəlləyə bilər və əhalinin sosial rifahını təhlükə altına qoya bilər.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • 5 dəqiqəyə 20 minin xərclənməsi... - “TikTok”da çirkli pullar necə yuyulur?
Bu gün, 20:27 |
|
|
|
| • Azərbaycan da `D-8` üçün ASAN YEM DEYİL... - FAKT BUDUR!
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • Deputat: “ABŞ səfirliyinin qərəzli fikirləri diplomatiyaya ziddir”
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • Minimum əməkhaqqı ARTIRILDI - "1000 manat da ola bilər amma..."
Bu gün, 18:05 |
|
|
|
| • Azərbaycan üzən məzənnə rejiminə KEÇİR? - Dolların kursu və manatın məzənnəsi isə...
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • "Ziraat Bank Azərbaycan" ASC-nin Müşahidə Şurasına müstəqil üzv təyin edilib
Bu gün, 17:58 |
|
|
|
| • “Serdar Ortac canlı yayında məni dinləyib ağladı” - VİDEO
Bu gün, 17:16 |
|
|
|
| • Bundan sonra utanıb siçan deşiyinə girsinlər – Fürsətdir!
Bu gün, 17:09 |
|
|
|
| • Fransanın yerini hansı dövlət tutub? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 17:04 |
|
|
|
| • Söyüş, əxlaqsızlıq, narkotikin təbliği: Azərbaycanda TikTok bağlanacaq? - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
| • Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı QSC-yə 20 milyon manat ayrılıb - SƏRƏNCAM
Bu gün, 16:58 |
|
|
|
| • Azərbaycanın Belarusdakı hərbi attaşelik aparatının nümayəndələri Polotsk Kadet Məktəbində olub
Bu gün, 16:56 |
|
|
|
| • Rusiyadan qaçaq düşən `AST Telman`ın Bakıdakı şirkəti... CƏRİMƏLƏNDİ!
Bu gün, 16:54 |
|
|
|
| • 1 milyon manatı qanunsuz yolla leqallaşdıranların məhkəməsi başladı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:46 |
|
|
|
| • Çalışdığım müddətdə hər rüb 10 min manat paket almışam - Naxçıvan Səfərbərlik xidmətinin həbsdə olan sabiq rəisi
Bu gün, 16:40 |
|
|
|
| • Xaos davam edir: - "Müharibələr ssenarisinə hazır olmalıyıq"
Bu gün, 16:29 |
|
|
|
| • Nazir müavininin sənəd saxtakarlığı üzə çıxdı - İLGİNC...
Bu gün, 16:25 |
|
|
|
| • Nazirin sertifikat alverçilərindən xəbəri olmayıb? - AKTUAL
Bu gün, 16:00 |
|
|
|
| • Səhiyyə Nazirliyindəki həbslərin SENSASİON TƏFƏRRÜATLARI – 8 saat cərrahiyyə stolunda qaldım, sinəm kiçilmədi!
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Bəxtiyar Hacıyev “Qərbi Azərbaycan” İcmasına müraciət edib - SƏBƏB
Bu gün, 15:52 |
|
|
|
| • General bu xanımı idarə rəisi təyin etdi - FOTO
Bu gün, 15:51 |
|
|
|
| • Ramil Usubovun ailəsində xoş gün
Bu gün, 15:49 |
|
|
|
| • Kommunal xətlər keçən ərazidə tikilən evlərlə bağlı BƏD XƏBƏR - Söküləcək və kompensasiya VERİLMƏYƏCƏK?
Bu gün, 15:46 |
|
|
|
| • “Mənə pul xərcləyən adamı tapsanız...” – Nazilədən SƏS-KÜYLÜ VİDEOMÜSAHİBƏ
Bu gün, 15:44 |
|
|
|
| • “Heç bilmirəm “xalq artisti” adını necə alırlar, onlar mənim qədər sevilmirlər” - ETİRAZ
Bu gün, 15:42 |
|
|
|
| • Suriyanın müxalif qrupları dağılmaq və müdafiə nazirliyi altında birləşmək barədə razılığa gəlib - Suriyanın yeni administrasiyası
Bu gün, 15:40 |
|
|
|
| • “Əlil olduğum üçün banklar mənə kredit vermir, halbuki həmin bankdan əməkhaqqı alıram” - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 15:36 |
|
|
|
| • Azərbaycan Quru Qoşunları komandanı türkiyəli həmkarı ilə görüşüb
Bu gün, 15:19 |
|
|
|
| • Mərkəzin direktoru təqaüdə GÖNDƏRİLDİ - FOTO
Bu gün, 15:18 |
|
|
|
| • Ət kağız üstündə artır, bəs bazarda? - ŞƏRH
Bu gün, 15:14 |
|
|
|
| • İsrail Pezeşkianın istefasını gözləyir – “Keyhan”
Bu gün, 15:13 |
|
|
|
| • Ən çox sığorta haqqı toplayan - 6 ŞİRKƏT
Bu gün, 15:09 |
|
|
|
| • Bir düz bütün səhvləri aparır: Zəngəzur həqiqətləri, İrəvan nağılları - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 15:07 |
|
|
|
| • Banklar tərəfindən təqdim olunan ən yüksək əmanət faziləri – Tam siyahı
Bu gün, 15:05 |
|
|
|
| • Yeni il şənliyi bizə neçəyə başa gələcək? - 500 manata MENYU
Bu gün, 15:02 |
|
|
|
| • Tiktokerlərə hansı cəza verilə bilər? - Vəkildən AÇIQLAMA
Bu gün, 14:59 |
|
|
|
| • Tahir Qədəşov 2025-ci ildə hakim qarşısında dayanacaq - 14 milyonluq dələduzluq işi
Bu gün, 14:58 |
|
|
|
| • Onları ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası gözləyir - Başqa cür ola da bilməz...
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • "Yalan məlumatı ayırd etmək və medianın təsirini anlamaq dezinformasiyaya qarşı mübarizədə effektiv üsuldur"
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • Professordan tiktokerlərin həbsinə reaksiya: - Yolverilməzdir!
Bu gün, 13:28 |
|
|
|
| • SOCAR bölgələrdə yanacaq çatışmazlığına münasibət bildirib - AÇIQLAMA
Bu gün, 13:07 |
|
|
|
| • Zərifin sözlərini CİDDİYƏ ALAQMI? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 13:05 |
|
|
|
| • Suriya İran üçün hava məkanını bağladı – Tehrandan cavab
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • "Paysis" MMC-nin vəzifəli şəxsi inzibati məsuliyyətə cəlb edilib
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • Ermənistan ABŞ-dan sabiq müdafiə nazirinin malikanəsinə həbs qoyulmasını istəyib
Bu gün, 12:45 |
|
|
|
| • Şimal-qərb küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • İlhamə Elşadqızı saxlanılıb
Bu gün, 12:37 |
|
|
|
| • "Kənd təsərrüfatı məhsullarını xaricə aparan adamların məsuliyyətə cəlb olunması qanunsuzdur" - RƏY
Bu gün, 12:33 |
|
|
|
| • Tərtərdə İlham Əliyevin doğum gününə həsr olunan ağacəkmə aksiyası keçirilib - FOTO
Bu gün, 12:29 |
|
|
|
| • Azər İsmayılovdan qonşular dəfələrlə şikayət edibmiş - Tiktokerlərlə bağlı ŞOK MƏLUMATLAR
Bu gün, 12:24 |
|
|
|
|
