Ukrayna ilə Rusiya Federasiyası arasında mümkün sülh danışıqları ilə bağlı media məkanında daha bir dalğa mövcuddur. İddialara görə, Avropa İttifaqı (Aİ) və ABŞ rəsmiləri Ukrayna rəsmilərini müharibəni dayandırmaq üçün mümkün güzəştlərə getməyə razı salırlar. Aİ bu xəbərləri qeyri-rəsmi olaraq təkzib etsə də, müharibəni dayandırmaq və ya heç olmasa, tərəfləri danışıqlar masasına oturtmaq ideyasının xeyli sayda tərəfdarı var.
Daha maraqlı sual budur: biz nəyə görə faktiki olaraq nəyin bahasına olursa-olsun yenidən sülhdən danışırıq?! Burada xatırlatmaq yerinə düşər ki, rusiyalı rəsmilər Rusiya Federasiyası ilə Ukrayna arasında sülh danışıqlarının “yeni reallıqlar nəzərə alınmaqla” aparılmalı olduğunu dəfələrlə bəyan ediblər. Yəni Ukraynanın dörd regionu (ən azı bir hissəsinin) işğalçı ölkə tərəfindən işğaldadır. Və təbii ki, Rusiya Krımla bağlı heç bir danışığı qəbul etmir. Ona görə də danışıqlara hazır olmaq barədə təzə bəyanatlar heç nəyi dəyişmir.
"Lazımi şərait yaradılarsa, biz həm Ukrayna böhranının münaqişədən sonrakı həlli, həm də bütövlükdə Qərblə gələcək birgəyaşayış parametrləri üzrə real əsasda siyasi müzakirələrə hazırıq", - Rusiya müdafiə naziri Sergey Şoyqu danışıqlara başlamaq üçün əsaslardan danışarkən deyib.
Ancaq rusların niyə ilk növbədə danışıqlardan danışmağa başladığını başa düşmək olar. Növbəti “sülhməramlı” dalğaya həyat verən ilk şey cəbhədəki vəziyyət oldu. Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin komandanı Valeri Zalujnı açıq şəkildə etiraf edib ki, döyüş meydanında vəziyyət dalana dirənib və müharibə mövqe müharibəsinə çevrilir. Söhbət komandanın vəziyyəti sıraladığı və həll yolları üçün reseptlər təklif etdiyi məqaləsi və müsahibəsindən deyil, müttəfiqlərimizin materialların dərcindən çox əvvəl yaxşı bildiyi faktın özündən gedir.
ABŞ-da deyirlər ki, döyüş meydanında uğur qazanmaqla kömək etmək istəyi arasında qeyri-rəsmi qayda var. Yəni keçən il Xarkov vilayətinin, Xerson şəhərinin və Xerson vilayətinin sağ sahilinin parlaq şəkildə azad edilməsi yardım tərəfdarlarına xal əlavə etdi və gözlənilən həcmdə və nomenklaturada olmasa da, yardım gəldi. Və təbii ki, vəziyyət bu il yay əks-hücumları ilə dəyişdi. Komandanın gətirdiyi vəziyyətdən çıxmaq üçün yeni arqumentlər axtarmaq lazımdır.
Sülhməramlı dalğalara enerji qatan ikinci şey Amerikadakı seçki kampaniyasıdır. Amerika cəmiyyəti Ukraynaya davamlı dəstəyin verilməsi məsələsində parçalanıb. Xüsusilə, beynəlxalq araşdırma şirkəti “Ipsos” və “Reuters”in oktyabrın əvvəlində keçirdiyi birgə sorğu Amerikanın Ukraynaya hərbi yardım göstərməsinə dəstəyinin azaldığını göstərir.
Xüsusilə, onun məlumatlarına görə, ABŞ vətəndaşlarının 41%-i hesab edir ki, Vaşinqton Ukraynanı silahla təmin etməlidir. Bu ilin iyununda isə 65%-i Kiyevin silahla təmin olunmasının tərəfdarı olub. Sorğunun müəllifləri bildiriblər ki, ABŞ əhalisi arasında Ukraynaya həm silah, həm də iqtisadi yardıma dəstək səviyyəsi amerikalıların öz maliyyə problemləri səbəbindən azalır.
O qədər də nəzərə çarpan deyil, lakin davamlı birbaşa maliyyə yardımına dəstək azalıb. Və Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin etiraf etdiyi kimi, Amerikanın köməyi olmadan Ukrayna müharibəni uduzur və burada biz yenidən bədnam sülh danışıqları mövzusuna qayıdırıq.
Bundan əlavə, İsraillə HƏMAS arasında müharibənin uzanmasını və Ukrayna-Rusiya cəbhəsində hərbi əməliyyatların intensivliyini nəzərə alaraq, bir neçə cəbhə üçün amerikalıların kifayət qədər yardımının olub-olmayacağı sualı var. Amerikanın yüksək səviyyəli rəsmiləri əmin edirlər ki, onlar həm İsrailə, həm də Ukraynaya kömək edə biləcəklər. Bu barədə Ağ Evin bəyanatında da deyilir. Eyni zamanda, oktyabrın sonunda Pentaqon Ukrayna əvəzinə Avropadan İsrailə 155 mm-lik mərmi verdiyini təsdiqləyib. Birləşmiş Ştatlar 2025-ci ilə qədər 155 mm-lik artilleriya mərmilərinin istehsalını ayda 100 minə çatdıracağını elan etsə də, potensial dondurma da döyüş əməliyyatlarının intensivliyindən asılı olacaq. Üstəlik, yenə də bütün bunlar Bayden administrasiyasının hakimiyyətdə olduğu vaxtdadır. Bundan sonra nə olacağı sualı açıq qalır. Aİ-dən artilleriya tədarükü də əsas iqtisadiyyatı olan Almaniyada anti-Ukrayna tərəflərlarının artdığı səbəbindən ləngiyir.
Cavabsız qalan ən vacib sual isə budur: "Qələbə hanı?". Müttəfiqlərimizin “Ukraynaya özünü müdafiə etməyə davam etməyə köməkdən heç vaxt yorulmayacağıq” fikri əlbəttə ki, yaxşıdır, amma burada qələbə haradadır? Bəlkə də bu, məhdudiyyətlərlə sıxışdırılma ilə bağlıdır, lakin Rusiya Federasiyası (xarici yardım olmadan) onlardan yan keçməyi ağılla bacardı.
...Rusiya Federasiyası dezinformasiya kampaniyalarında böyük təcrübəyə malikdir və çox güman ki, “sülh” təşəbbüslərinin yeni dalğalarını stimullaşdıracaq.
Müəllif: Yaroslav Konoşçuk
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur
Təqdim etdi: DİA.AZ (Ərsoyun Bloqu)