Bu dövlət müstəmləkəsindən niyə imtina edib? - İNCƏLƏMƏ
Tarix: 4-10-2024, 10:55 | Çap et
Əsrlər boyu boyuk hərbi gücə malik dövlətlər imperiyalarını möhkəmləndiriblər və bunun tərkib hissəsi kimi müstəmləkələri olub. Bu siyasət İkinci Dünya müharibəsinə qədər davam edib. Müharibədən sonra müstəmləkələrin müstəqlliklərini elan etmələri mərhələsi başlayıb. Nəticədə keçmiş imperiyalardan bir neçəsinin əlində bir neçə kiçik ada dövləti qalıb. Ancaq onlar da tədricən əldən çıxmağa başlayıb.
Böyük Britaniya Çaqos adalarını Afrikadakı ada dövləti olan Mavrikiyə qaytaracaq. “The Guardian” nəşrinin yazdığına görə, bu qərar Londonda bir neçə mərhələdə aparılan danışıqlardan sonra əldə olunub. Bununla Böyük Britaniya Afrikadakı son müstəmləskəsindən imtina etmiş olacaq.
Mavriki 1968-i ildə müstəqilliyini əldə etməsinə baxmayaraq, Böyük Britaniya Hind okeanındakı bu dövlətə məxsus adalara sahibliyindən imtina etməyib. Çünki, Böyük Britaniya həmin adalardan hərbi baza kimi istifadə edib, hətta 1966-cı ildə müttəfiqi Amerika Birləşmiş Ştatlarına kirayə verib. Beynəlxalq məhkəmə 2019-cu ildə aldığı qərarla Böyük Britaniyanın adalardan imtinasına qərar verib. Qərarda yazılıb ki, hərbi bazanın yaradılması məqsədilə 1970-ci ildə adalardan sakinlərin çıxarılması qanunsuz idi. Böyük Britaniyanln Çaqos adalarını Mavrikidən qanunsuz qoparıldığına qərar verilib. London Beynəlxalq məhkəmənin qərarına etiraz etməyib və 5 il aparılan danışıqlar nəticəsində adaları sahibinə qaytarmağa qərar verib. Mavriki həmin adaları yenidən məskunlaşdıra bilər.
Buna baxmayaraq, əldə edilən razılaşmaya görə, hərbi baza adalardan çıxarılmayacaq, sadəcə Böyük Britaniya Mavrikiyə kirayə haqqı ödəyəcək. Kirayə müddəti 99 ildir. Bu Böyük Britaniya və ABŞ üçün Hind Okeanında hərbi varlığını qorumaq üçün mühüm amildir. Digər tərəfdən yeni anlaşma ilə Böyük Britaniya ilə Mavriki arasında gərgin münasibətlərə son qoyulub. İki dövlət arasında razılaşmanın əldə edilməsində Amerika Birləşmiş Ştatları və Hindistanın rolu olub.
Böyük Britaniya aldığı qərarla bağlı adalara qonşu olan Hindistanı əvvəlcədən məlumatlandırıb. Dehli adalarla məsələsində hər zaman Mavrikinin mövqeyini dəstəkləyib. Dehli keçmiş müstəmləkə dövləti olaraq qonuşuluğundakı adaların da dekolonizasiyasını dəstəkləyib. Ona görə də Hindistan razılaşmanı alqışlayıb. Əldə edilən razılaşma ABŞ, Böyük Britaniya, Mavriki və Hindistan arasındakı mübahisəyə qon qoymaqla yanaşı Çinin bölgədə möhkənlənməsini ənəglləmək məqsədi də daşıyır. Böyük Britaniya ilə Mavriki arasındakı razılaşma Hind Okeanında müxtəlif dövlətlər arasında yeni əməkdaşlıq imkanları açacaq.
Böyük Britaniya illərdir müstəmləkələrindən imtina siyasətinə üstünlük verərkən, Fransa əksinə müstəmləklərində hərbi və polis rejimini gücləndirir. Parisin Londondan fərqli olaraq müstəmləkələrindən imtina etmək fikri yoxdur. Ancaq həmin müstəmləkələri nəzarətdə saxlamaq və oradakı insanların etirazıyla mübarizə aparmaq Fransaya ildən-ilə baha başa gəlir.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
Dia-az.İnfo
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Ermənistan real addımlar atmalı və Zəngəzur dəhlizini açmalıdır - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 02:00 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı nazirin oğlu ilə sevgili olan müğənni "Tramp"dan görün nə istədi
Bu gün, 01:54 |
|
|
|
| • "Wolt"un velosipedçisi "Dihaj"ın anasını vurub - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 01:29 |
|
|
|
| • TAKSİ DƏLƏDUZLUĞU... - BUNUN BAŞQA ADI YOXDUR...
Bu gün, 01:26 |
|
|
|
| • Erməni aktrisanın qardaşı dəlixanada öldürüldü
Bu gün, 01:24 |
|
|
|
| • "Kişilər sanki sosial şəbəkədə ov axtarışına çıxıblar" - PSİXOLOQDAN SENSASİON AÇIQLAMA
Bu gün, 01:22 |
|
|
|
| • Ali nümayəndədən ibtidai fikirlər - FAKT BUDUR!
Bu gün, 00:26 |
|
|
|
| • Mərkəzi Xəstəxananın direktor müavini işdən çıxarıldı - ƏMR
Bu gün, 00:23 |
|
|
|
| • "Naxçıvanda əməlli-başlı dərəbəylikdir, kim nə istəyir edir..." - NARAZILIQ VAR
Bu gün, 00:17 |
|
|
|
| • “Bəli, küsmüşəm, incimişəm, rollar oynamaq istəyirəm, amma ortada heç nə yoxdur” - GİLEY
Bu gün, 00:09 |
|
|
|
| • Biznesmenlər bürokratiyaya qarşı: “Tramp Maska vəzifə verməklə...” - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 00:06 |
|
|
|
| • Eyni şirkət dövlət qurumunun 4 tenderini uddu - 5 MİLYON MANAT QAZANDI
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • Paşinyan sülh müqaviləsinin bir hissəsini açdı - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 23:14 |
|
|
|
| • Paşinyan xarici auditoriyaya hansı siqnallar ötürür? - Ovannisyan sirləri açdı
Dünən, 23:11 |
|
|
|
| • Gənc şair faciəvi şəkildə öldü
Dünən, 23:07 |
|
|
|
| • Parisin SAXTA MAHİYYƏTİ... - ŞƏRH
Dünən, 21:36 |
|
|
|
| • Azərbaycanda artan varlı görünmək xəstəliyi: Psixoloji problem imiş - AXI NİYƏ?..
Dünən, 21:33 |
|
|
|
| • ABŞ-nin dövlət borcu tarixdə ilk dəfə 36 trilyon dolları keçdi
Dünən, 19:52 |
|
|
|
| • Məktəbdə qızı döyən azərbaycanlı şagirdə cinayət işi açıldı - FOTO
Dünən, 19:45 |
|
|
|
| • Paşinyanın sözləri havaya atılan güllələr kimidir - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • Qanunların himayəsində - “Avropa yaşlanır, amma qocalmır”
Dünən, 18:58 |
|
|
|
| • "Zelenskinin alternativi yoxdur" - Zərdüşt Əlizadə
Dünən, 18:37 |
|
|
|
| • Tehran Vaşinqtona məxfi mesaj göndərib - KİV
Dünən, 18:32 |
|
|
|
| • Azərbaycan kiçik ada dövlətlərinə özünün birmənalı dəstəyini nümayiş etdirir - MƏQALƏ
Dünən, 18:30 |
|
|
|
| • MN-dəki 143 milyonluq mənimsəmə ilə bağlı məhkəmə istintaqı yekunlaşıb - DETALLAR
Dünən, 18:21 |
|
|
|
| • “Araz” Supermarketlər Şəbəkəsindən kənd təsərrüfatının inkişafına dəstək - Asiya İnkişaf Bankı ilə 10,5 milyon dollarlıq saziş imzalandı
Dünən, 18:14 |
|
|
|
| • “Elmanado” şirkətinin dövlətə 703 min manat vergi borcu var - DETALLAR
Dünən, 18:11 |
|
|
|
| • Zakir Fərəcov səyyar qəbul keçirdi - FOTOLAR
Dünən, 18:07 |
|
|
|
| • Aşıq Namiq atasının ölümündə həkimi ittiham etdi - Şok AÇIQLAMA
Dünən, 18:05 |
|
|
|
| • Anasının il mərasiminə getmişdi, özünü güllələdi
Dünən, 17:59 |
|
|
|
| • Həbs edilən məmurun ailəsində insident: Atası anasını bıçaqlayıb - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • Ermənistan COP29-a GƏLƏCƏK? – “Azərbaycanın tələbi hələ də qüvvədədir”
Dünən, 17:55 |
|
|
|
| • Vəzifəli şəxslərə rüşvət verməklə cinayət məsuliyyətindən azad etdirəcəyini vəd verib – HÖKM
Dünən, 17:51 |
|
|
|
| • Hamı bura üz tutur: Naxçıvandan axırıncı çıxan QAPINI ÖRTSÜN... - ACINACAQLI MƏNZƏRƏ...
Dünən, 17:48 |
|
|
|
| • "3 il ərzində boşanma qərarını verən evli cütlüklərə yüksək cərimə tətbiq olunsa... evliliyə və boşanmağa daha ciddi yanaşma olacaq"
Dünən, 17:44 |
|
|
|
| • Tiflisin vasitəçilik təklifi nəyə xidmət edir?
Dünən, 17:40 |
|
|
|
| • Paşinyan niyə Azərbaycanla strateji sövdələşməyə ehtiyac duyur? - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 17:35 |
|
|
|
| • Gürcüstandan vasitəçilik təklifi: Azərbaycan razı, bəs İrəvan? - AKTUAL
Dünən, 17:31 |
|
|
|
| • Sabiq erməni prezident məhkəmədən qaça BİLMƏDİ - erməni KİV
Dünən, 17:24 |
|
|
|
| • Fransa COP29-a qatılmamaqla qlobal iqlim problemlərində maraqlı olmadığını göstərdi - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 17:22 |
|
|
|
| • Azərbaycan üçün sevindirici proqnoz – “Güc onlardadır, gəlirlər, qərar dəyişəcək”
Dünən, 17:19 |
|
|
|
| • Murad Adıgözəlzadənin köməkçisi barəsindəki cinayət işinə xitam verilib - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:17 |
|
|
|
| • Ermənistanda tarixi dəyişiklik: Paşinyan anonsunu verdi - KİV
Dünən, 17:11 |
|
|
|
| • Başçı təzə olsa da... - NARAHATÇILIQ VAR...
Dünən, 17:07 |
|
|
|
| • İngiltərə şirkəti Azərbaycanda ləğv edilir
Dünən, 17:03 |
|
|
|
| • Müştərilər ən çox bu banklardan şikayət edirlər - SİYAHI
Dünən, 17:00 |
|
|
|
| • “Azərbaycan Duz İstehsalat Birliyi” MMC-yə çevrilir
Dünən, 16:56 |
|
|
|
| • Əlində Quran gəldi, bağışladım - Aşıq Namiq
Dünən, 16:53 |
|
|
|
| • Tramp elektromobil bazarına “zərbə” vurmağa hazırlaşır – “Tesla” bundan faydalana bilər
Dünən, 16:52 |
|
|
|
| • Valeh Allahverdiyev Bakı həbsxanasında ÖLDÜ
Dünən, 16:51 |
|
|
|
|
