"Rusiya ilə Türkiyə arasında münaqişələrdə əməkdaşlıq təcrübəsi yaranıb" - ekspert
Tarix: 12-04-2021, 08:39 | Çap et
Vladimir Zelenskinin Anakarada qəbulu zamanı Rəcəb tayyib Ərdoğanın Ukrayna haqqında dedikləri azmış kimi Ərdoğanın Krımla bağlı konfransa dəvəti qəbul etməsi Rusiya-Türkiyə münasibətlərini zədələyə bilərmi? Savaş açıq müstəviyə keçsə Ankara NATO-numu, ona düşmən olan Rusiyanımı dəstəkləməli, yoxsa ikinci dünya savaşında olduğu kimi neytral qalmalıdır?
Moderator.az bu suallarla politoloq Qafar çaxmaqlıya müraciət edərək onun fikirlərini öyrənib:
"Türkiyə elə bir dövlətdir ki, bütün dövrlərdə dik duruşu ilə dünyaya örnək olub. Osmanlı zamanında da belə olub. Birinci Dünya müharibəsinə girməsi də alman gəmilərinin Türk bayrağı altında bir təxribatı nəticəsində baş vermişdi. İkinci Dünya müharibəsi dövründə Türkiyə Atatürkün müəyyən etdiyi diplomatiya sayəsində tərəfsiz qaldı. Onu müharibənin içinə çəkə bilmədilər. İndi də Türkiyəni hansısa tərəfə çəkmək mümkün deyil. Ukrayna ilə bağlı türk dövlətçiliyinin gərəkdirdiyi mövqeyi ortadadır. Krımın Rusiya tərəfindən ilhaqı baş verən gündən Türkiyə bu durumu dəyərləndirib və Rusiya ilə hansı münasibətləri olmasından asılı olmayaraq Ukraynanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyib. Krım tatarlarının haqlı davasına sahib çıxıb.
Ötən gün Ukrayna prezidenti Zelenski ilə başkan Ərdoğanın görüşündə də bu mövqe bir daha sərgiləndi. Mən şəxsən başqa bir yanaşma olacağını gözləmirdim. Türkiyə Rusiya ilə Ukrayna arasında yaşanan bu gərginliyi aradan qaldıracaq yeganə ölkədir, heç bir maraq güdmədən, Türkiyə məsələyə ölüm və qanın durdurulması prizmasından baxır. Zelenski də elə buna görə gəlmişdi. Görüşdə Ukrayna prezidentinin Türkiyəyə ümid yeri kimi baxdığını müşahidə etməmək mümkün deyidi. Rusiyaya Ərdoğanın qaşıdakı Krım konfransı ilə bağlı səfərinə də məhz bu prizmadan baxılmalıdır. Kreml onu Ukrayna məsələsində tutduğu mövqeyə görə qınaya və ya bu prinsipial duruşuna görə Türkiyəyə etiraz edə bilməz. Çünki Türkiyənin siyasi duruşu beynəlxalq prinsiplərə əsaslanır.
Və son gün içərisində Rusiyadan Türkiyəyə qarşı rəsmi bir etiraz görmədim. İndiki halda əslində Rusiyanın Türkiyəyə çox böyük ehtiyacı var. Rusiya da, Ukraynanın özü də əslində bu gərginliyin müharibə müstəvisinə keçməsini istəmirlər. Və Türkiyənin verəcəyi təklif onların ürəyincə olacaq. Türkiyə açıq şəkildə bəyan etdi ki, məsələ danışıqlar yolu ilə həll edilməlidir. Mən gözləyirəm ki, Kreml Türkiyəyə vasitəçilik təklif etsin. Belə də olacaq. Çünki Rusiya indiki durumda başqa bir ölkənin səmimiliyinə inanmır. Həm də Rusiya ilə Türkiyə arasında bir neçə yerdə, o cümlədən Azərbaycanda münaqişələrdə əməkdaşlıq təcrübəsi yaranıb. Krımla bağlı düzənlənəcək konfransda da Türkiyənin sərgiləyəcəyi siyasət hər hansı ittifaqın (o cümlədən NATO-nun ) iradəsi ilə olması mümkün deyil.
Sanmıram ki, Ukrayna - Rusiya gərginliyi açıq müharibə həddinə geçsin. Burada bir təhrik var. Ona da inanmıram ki, açıq müharibə durumunda ABŞ Ukraynanı axıradık müdafiə etsin. 2008 Gürcüstan örnəyi var meydanda. Açıq müharibə mümkün deyil. Sadəcə olaq bölgədə güc nümayişi, gövdə göstərisi var… Müharibə heç bir tərəfdən arzu olunan variant deyil. Ən azından ona görə ki, Avropa Birliyi ölkələri də, yəni həm də NATO-ya daxil olan Fransa, Almaniya, İtaliya kimi ölkələr müharibənin onların iqtisadi maraqlarına zərbə olacağından buna getməzlər. NATO yalnız ABŞ- dan ibarət deyil, Rusiya sevilməsə də bu quruma üzv olan Slavyan ölkələri qulaqlarının dibində dağıdıcı müharibənin olmasını və onun dalğalarının öz ölkələrinə sıçramasını istəməzlər. Türkiyə isə bu münaqişə ilə bağlı NATO-nun hansı mövqeyinin olmasından asılı olmayaraq müstəqil hərbi siyasətini yürütmüşdür. Bölgədə Türkiyəsiz heç bir məsələnin həll edilməyəcəyi gerçəyi var və bununla ABŞ-da, Rusiya da və başqa ölklər də hesablaşmalıdır. Krım və Donbas krizisində bu gün deyilsə də, yaxın gələcəkdə Türkiyənin əsas söz sahibi olacağına əminəm".
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • “Dedim ki, Rəmiş, Ağdam alındı, gözündən yaş axıtdı... dedi ki, inanmıram...”
Bu gün, 12:37 |
|
|
|
| • `Baku Electronics ` QARA CÜMƏYƏ QARA FİKİRLƏRLƏ GEDİR... - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 12:26 |
|
|
|
| • "Uşaqları meydançalarda vaxt keçirməyə təşviq etməliyik" - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • "Partiyaların sayı çoxaldıqca vəsaitlərin bölüşdürülməsində problem yaşanır" - deputat
Bu gün, 12:15 |
|
|
|
| • Paşinyan xaç oğlunu nazir təyin edir
Bu gün, 12:13 |
|
|
|
| • Mirzoyanın yalanı üzə çıxdı - Bakı üçün gələn qonağı...
Bu gün, 12:10 |
|
|
|
| • Mülayim cənub-qərb küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 12:08 |
|
|
|
| • Hərbi institutda elmi-praktik konfrans keçirilib
Bu gün, 12:06 |
|
|
|
| • Kərə yağı niyə yenidən bahalaşmağa başlayıb - SİYAHI
Bu gün, 12:03 |
|
|
|
| • Kənd təsərrüfatı texnikaları satan şirkət iki yerə bölündü
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
| • Keçmiş direktorun cinayət əməllərinin detalları - Saxtakarlıq, rüşvət və dələduzluq
Bu gün, 11:48 |
|
|
|
| • Sahibkarın ölkədən çıxışına "stop" qoyulur - DETALLAR
Bu gün, 11:44 |
|
|
|
| • Böyük şəbəkələr necə "pambıqla baş kəsir"? - DÖVLƏT SUBSİDİYA VERİR, SAHİBKAR BADAM BAĞINI LƏĞV EDİR
Bu gün, 11:40 |
|
|
|
| • Bakı və İrəvan razılaşdı: Paşinyan son tələbi qəbul etdi - “Hraparak”
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
| • Əsrin duelindən kim qalib çıxacaq? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 11:15 |
|
|
|
| • Vətən müharibəsi iştirakçısı hakim təyin olunub
Bu gün, 11:09 |
|
|
|
| • Azərbaycan-Pakistan hərbi əlaqələrinin yeni perspektivləri müzakirə edilib
Bu gün, 11:07 |
|
|
|
| • Amerikalı konqresmen Bakıdan buna görə qaçıbmış - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:04 |
|
|
|
| • "Məndən soruşursan ki, bu, Makrona niyə lazımdır?"
Bu gün, 11:00 |
|
|
|
| • Deputat "Vətəndaş A" serialından danışdı - "Bu, çox müsbət haldır və dəyərləndirilməlidir..."
Bu gün, 10:50 |
|
|
|
| • “Hovers Group” MMC Naxçıvandan 12 milyonluq tender uddu – Şirkətin arxası kimlərə bağlıdır?
Bu gün, 10:43 |
|
|
|
| • COP29-da danışıqlar heç də asan keçməyib - Almaniya XİN rəhbəri
Bu gün, 10:40 |
|
|
|
| • Təcili tədbirlər görülməzsə, turizm sektorunda da emissiyalar arta bilər - Fuad Nağıyev
Bu gün, 10:39 |
|
|
|
| • "110 manat ödənişə məcbur etmək fiber-optik soyğunçuluq deyilmi?" - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 10:23 |
|
|
|
| • İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin zərəri artıb - BÜDCƏYƏ YÜKƏ ÇEVRİLİR...
Bu gün, 10:19 |
|
|
|
| • Minimum əmək haqqı təyin edilərkən bunlar mütləq nəzərə alınmalıdr... - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 10:13 |
|
|
|
| • Ermənistanda referendumun keçirilməsi zəruridir - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • Enerji Məsələlərini Tənzimləmə Agentliyi sığortaçı seçib
Bu gün, 09:58 |
|
|
|
| • "İsa Həbibbəylini, təəssüf ki, ölkənin nə elmi, nə də alimi maraqlandırır" - FAKT BUDUR!
Bu gün, 09:54 |
|
|
|
| • Ermənistanıda daxili işlər naziri Sarkisyan olacaq - FOTO
Bu gün, 09:44 |
|
|
|
| • Rusiya azərbaycanlı iş adamının oğlunun qəzasından danışır - VİDEO
Bu gün, 09:37 |
|
|
|
| • “Biz bir simfonik əsəri sata bilmirik, o bir mahnı ilə...” - xalq artistindən ETİRAZ
Bu gün, 09:34 |
|
|
|
| • Paşinyan seçim qarşısında: Bakının təkliflərinə cavab... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 09:27 |
|
|
|
| • Azərbaycan səfiri Fransa XİN-ə çağırıldı
Bu gün, 09:24 |
|
|
|
| • Amilinin ZƏHƏRLİ AMALI... - REAKSİYALAR
Bu gün, 09:21 |
|
|
|
| • "Aqroservis" ASC səhmdarlarının toplantısı keçiriləcək
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
| • Azərbaycan Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinə sədr müavini təyin edilib - ƏMR
Bu gün, 09:18 |
|
|
|
| • ADAU-da təhsilin evini yıxanlar KİMDİR? - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 09:16 |
|
|
|
| • "Məşədi Dadaş"ın imamına sui-qəsd etmək istəyən şəxs özünü 12-ci imam adlandırıb – MƏHKƏMƏ
Bu gün, 09:04 |
|
|
|
| • Azərbaycana qarşı qlobal qara piarın pərdəarxası - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Bu gün, 08:58 |
|
|
|
| • Seul Şimali Koreya əsgərlərinin Rusiya tərəfdə döyüşə girdiyini açıqlayıb
Bu gün, 08:47 |
|
|
|
| • Nikol niyə nazirləri işdən çıxarıb, Vatikana uçdu? – Sensasiya
Bu gün, 08:42 |
|
|
|
| • ABŞ təkcə senatorlarını yox, itlərini də üstümüzə hürdürür… - Kiçik qrantların küçük sevdalıları…
Bu gün, 08:37 |
|
|
|
| • “Rabitəbank”ın səhmdarları toplanır
Bu gün, 08:26 |
|
|
|
| • ADNSU rektorundan şikayət etməyin xeyri yoxdur... - Çünki şikayətlərə də özü cavab verir...
Bu gün, 08:24 |
|
|
|
| • Ceyhun Cəlilov camaatın pulunu qaytaracaq? - İLGİNC...
Bu gün, 08:17 |
|
|
|
| • Nazir Vaşinqtonda, müavini Ankaradadır - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 08:12 |
|
|
|
| • Moskva və Vaşinqton arasındakı qaynar xətt istifadə olunmur - Peskov
Bu gün, 07:28 |
|
|
|
| • Azərbaycanda cəmi 9 min əcnəbi tələbə var - ŞƏRH
Bu gün, 07:14 |
|
|
|
| • 4 ildir ki haqqı tapdanan Qazimiz .. - GİLEY
Bu gün, 07:10 |
|
|
|
|
