Birqütblü dünya nə ilə əvəz olunacaq? - İNCƏLƏMƏ
Tarix: 20-10-2023, 10:47 | Çap et
Rusiya və Çin “soyuq müharibə”dən sonra Amerika Birləşmiş Ştatlarının formalaşdırdığı birqütblü dünya modelinə son qoymaq istəyirlər. Moskva və Pekin Vaşinqtonla mübarizənin yeni mərhələsinə daxil olurlar. Kremlin vəziyyəti daha ağırdır, Rusiya Ukraynaya qarşı işğalçı müharibəyə görə Qərbin müxtəlif sanksiyaları ilə üzləşib, Kremlin ABŞ və Avropa İttifaqı ölkələrinin əksəriyyəti ilə münasibətləri gərginləşib. Pekinin də Qərblə münasibətlərdə problemləri var. ABŞ Çinin hərbi gücünü artırmasından, qonşularına yaratdığı problemlərdən və Tayvan adasını nəzarətə götürmək istəyindən narahatdır. Vaşinqton Pekini durdurmaq üçün bölgədə müxtəlif siyasi və hərbi bloklar formalaşdırıb. Belə şəraitdə Pekində keçirilən “bir kəmər, bir yol” forumu diqqət mərkəzində olub.
Pekindəki foruma qatılan Rusiya prezidenti Vladimir Putin Rusiya-Çin ticarət mübadiləsinin 200 milyard dollara çatmasından fəxrlə danışıb. Bu rəqəm əsasən Çinin Rusiyanın yeraltı sərvətlərini almasıyla bağlıdır. Çin Rusiyadan hazır məhsul almır. Çünki Rusiyanın istehsal etdiyi məhsullara Çinin ehtiyacı yoxdur. Çin Rusiyadan qaz, neft, taxta və digər məmulatlar alır. Rusiya isə əksinə Çindən müxtəlif hazır məhsullar alır. Qərbin sanksiyalarına görə Rusiyanın Çinin məhsullarına asılılığı artıb. Ancaq bu məhsulların bir qismi keyfiyyət baxımından Qərbin eyni məhsullarından geri qalır.
Rusiya-Çin iqtisadi və ticarət əlaqələrinin həcminin artımı Vaşinqtonu narahat edir. ABÇ-ın əfsanəvi diplomatı Henti Kissincer 50 il əvvəl Çini faktiki ABŞ-ın tərəfdaşına çevirmişdi. Kissincerin digər məqsədi Pekin-Moskva ittifaqına mane olmaq idi. Ancaq Vaşinqtonun son illərdə həm Moskva, həm də Pekinə qarşı sərt siyasəti Rusiya ilə Çini müttəfiqə çevirib.
“The New York Times” nəşrində yayımlanan məqalədə Rusiya prezidenti Vladimir Putinin məqsədinin ABŞ-a qarşı Çinlə ittifaqı gücləndirmək olduğu göstərilib. “South China Morning Post” nəşrində yayımlanan məqalədə isə Çinin Rusiyaya satdığı hərbi texnologiyalar da Vaşinqtonu narahat edir. ABŞ dövlət katibi Entoni Blinken Pekini xəbərdar edib ki, Rusiyaya satılan hərbi texnologiyalar ABŞ-la münasibətlərdə Çinə əlavə problemlər yaradacaq. “Financial Times” nəşrinin məqaləsində isə yazılıb ki, Rusiya Çinlə münasibətlərinin strategiyasını 2030-cü ilə qədər müəyyənləşdirməyi hədəfləyib.
Buna baxmayaraq, Pekin beynəlxalq məsələlərdə Kremldən asılı olmaq istəmir və müstəqil qərarlara üstünlük verir. Misal üçün Çin Rusiya ilə yanaşı Türkmənistandan da qaz alır. Bu Çinə ona görə lazımdır ki, Rusiya enerjisindən asılı vəziyyətə düşməsin. Rusiyadan neft alışında Hindistan Çini üstələyib.
“The New York Times” nəşri Pekindənki forumda Qərb ölkələrindən nümayəndələrin olmamasına diqqət çəkib. Bunun əsas səbəbi odur ki, Qərb liderləri və xarici işlər nazirləri Ukraynaya qarşı işğalçı müharibə aparan Putinlə eyni masada oturmaq istəməyiblər. Avropa liderlərindən toplantıya sadəcə Macarıstan baş naziri Viktor Orban qatılıb. Orban Putinlə ikitərəfli görüş keçirib, ancaq o bu görüşdən məyusluğunun gizlətməyib. Çünki Putin Orbana deyib ki, Ukraynaya qarşı müharibəni dayandırmaq fikri yoxdur.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
DİA.AZ
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Kainat gözəli" seçildi - FOTO
Bu gün, 14:18 |
|
|
|
| • Təəccüb içindəyəm: Əliyev razıdır, Paşinyan yox – Oskanyan
Bu gün, 14:15 |
|
|
|
| • Abxaziya gərginliyində erməni izi - əslində NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 13:40 |
|
|
|
| • Tramp kimi dost seçəcək: Azərbaycanı, yoxsa Ermənistanı? - AKTUAL
Bu gün, 13:22 |
|
|
|
| • 36 ildir səhnədə birinciliyini heç kimlə paylaşmır
Bu gün, 13:12 |
|
|
|
| • Bu da Ranın son ünvanı... - FOTO
Bu gün, 13:10 |
|
|
|
| • “Mehriban düşmən”lər yollarını ayırır? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 12:55 |
|
|
|
| • "Əlbəttə, bu, qeyri-ciddi, gülünc və absurd iddiadır..." - ŞƏRH
Bu gün, 12:52 |
|
|
|
| • Azərbaycana qarşı qarayaxma yarışı gedir - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 12:48 |
|
|
|
| • İsrail Prezidenti COP29-a niyə gəlmədi? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 12:43 |
|
|
|
| • Prezident İlham Əliyev Kuala Lumpur şəhərinin meri ilə görüşüb
Bu gün, 12:25 |
|
|
|
| • Tramp gəldi: bizim üçün ən pis hadisə baş verəcək – Sərkisyan
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
| • Ermənistanın Rusiyaya yeganə yolu bağlandı
Bu gün, 12:19 |
|
|
|
| • Prezident İlham Əliyev Beynəlxalq Kanoe, Avarçəkmə və Draqon Qayıqları federasiyalarının prezidentləri ilə görüşüb
Bu gün, 12:16 |
|
|
|
| • Prezident İlham Əliyev ABŞ Nümayəndələr Palatası üzvünün başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüşüb
Bu gün, 12:14 |
|
|
|
| • Tramp kürəkəninə vəzifə verəcək
Bu gün, 11:03 |
|
|
|
| • Bakıda kafenin qarşısında QƏTL
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
| • "Bu barədə ciddi şəkildə düşünməliyik" - deputat
Bu gün, 10:27 |
|
|
|
| • “525-ci qəzet” və "Qol.az"ın təsis günüdür
Bu gün, 10:23 |
|
|
|
| • Ukraynanın ikinci ən böyük şəhəri işğal olunur? - CNN
Bu gün, 10:19 |
|
|
|
| • 7 rayonda DOST filialları təmir olunacaq - QALİB ŞİRKƏT
Bu gün, 10:13 |
|
|
|
| • “Uşaq Avroviziyası”nın qalibi bu ölkə oldu
Bu gün, 10:08 |
|
|
|
| • Buralar rəsmən yiyəsiz qalıb... - BUNUN BAŞQA ADI YOXDUR...
Bu gün, 09:58 |
|
|
|
| • Deputat üçün özəl gün - DOSYE
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
| • Zaur Mikayılovun kadrları yeni təyinatları ilə "gül vururlar" - Qudanın tələbə yoldaşı əmisi oğluna yüksək vəzifə verib
Bu gün, 09:44 |
|
|
|
| • Nazir ona sual verən jurnalisti “WhatsApp”da əngəllədi - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 09:35 |
|
|
|
| • İrəvandan Bakıya qarşı YENİ İTTİHAM - “Onlar Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinə istinadı dilə gətirirlər”
Bu gün, 09:31 |
|
|
|
| • Saxtakarların meydan suladığı ünvan... - REAKSİYA
Bu gün, 09:25 |
|
|
|
| • Azərbaycan QHT təmsilçiləri ABŞ konqresmeninin göstərişi ilə şiddətə məruz qaldılar - ŞOK BƏYANAT
Bu gün, 09:22 |
|
|
|
| • Antiazərbaycan və antitürk ritorikası ilə çıxış edən siyasətçilər... - Azərbaycanın düz işinə də əyri baxırlar
Bu gün, 09:18 |
|
|
|
| • Tanınmış həkim vəfat edib
Bu gün, 09:15 |
|
|
|
| • Sevinc Osmanqızının “mikrofonçuluğu” - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 09:11 |
|
|
|
| • "Düşmən ayağa baxar misalı ilə razı deyiləm" - FOTO
Bu gün, 09:07 |
|
|
|
| • Bu universitetin tələbələri təqaüdlərini ala bilmirlər - AÇIQLAMA
Bu gün, 08:59 |
|
|
|
| • Ukraynadakı münaqişə danışıqlar yolu ilə həll olunacaq - Pentaqon rəhbəri
Bu gün, 08:57 |
|
|
|
| • Fransa öz uğursuzluğu ilə barışa bilmir - FAKT BUDUR!
Bu gün, 08:49 |
|
|
|
| • Əgər Paşinyan Bakıya gəlsəydi... - Cəsarət çatışmazlığı
Bu gün, 08:46 |
|
|
|
| • Yevangelistlər iki kritik ölkə üzərindən dünyanı dəyişir - Böyük plan işə düşüb
Bu gün, 08:42 |
|
|
|
| • Kremlin Ermənistana pulsuz göndərdiyi silahlar – Şarmazanov
Bu gün, 08:39 |
|
|
|
| • Vətəndaşın 100 manatına rəsmən `ƏL QOYDU` - GİLEY
Bu gün, 02:02 |
|
|
|
| • Azərbaycanda Milli Dirçəliş Günü qeyd edilir - Bayramınız mübarək...
Bu gün, 00:45 |
|
|
|
| • “Finex Kredit” BOKT-da yığıncaq keçiriləcək, Müşahidə şurasının tərkibi müzakirə ediləcək
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • İki yerdə işləyənlər niyə hər iki işdə ayrıca icbari tibbi sığorta haqqı ödəyir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • Dövriyyələri 1 milyard manatı keçən 7 şirkət - SİYAHI
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • “Daşnaksütyun” Paşinyanı öldürmək istəyir – SENSASİON İDDİA
Dünən, 17:06 |
|
|
|
| • Hakimiyyətə bu şəxs hazırlanır – “Varis planı” işə düşüb
Dünən, 17:02 |
|
|
|
| • Azərbaycanda sabah banklar və “Azərpoçt” fəaliyyət göstərəcək - DİQQƏT
Dünən, 16:58 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı yenilik: -Bu halda məqbul sayıla bilər!
Dünən, 16:07 |
|
|
|
| • Moskva Tiflisin ümidini kəsdi - Separatçı bölgələrlə bağlı inanılmaz tələb
Dünən, 16:04 |
|
|
|
| • Xocalının Ballıca və Ağdərənin Həsənriz kəndlərinə köç olacaq
Dünən, 15:59 |
|
|
|
|
