ABŞ planı: Rusiya “Ukrayna yemi”ni niyə uddu? - İNCƏLƏMƏ
Zəhərli strategiyalar mövcuddur və onların əsas məqsədi “hədəf ölkə”nin, düşmən ölkənin strateqləri tərəfindən hazırlanmış strategiyaları qəbul etməsidir. Bu, “strategiya daxilində strategiya” və ya “strategiya daxilində gizli strategiya” adlanır. Belə strategiyalar hədəf ölkəni “geosiyasi reallıq” illüziyasına salaraq onu konkret bir nöqtəyə fokuslayır. Bu, “aldatma strategiyası”dır və məqsədi hədəf ölkəni yemi qəbul etməyə sövq etməkdir. Yemi götürən ölkə yanlış hədəfə yönəlir və bu tələlər “əks-hərbi strategiya” hazırlayan ölkəyə ciddi iqtisadi və siyasi zərbə vurur.
Əgər düşmən strateqləri hədəf ölkəyə aid olan yan ərazinin strateji əhəmiyyətini davamlı vurğulayırsa, bu, həmin ölkənin diqqətini oraya yönəldir. Beləliklə, ölkə tələyə düşür. Sonrakı addım bu yemi daha cəlbedici etmək və nəticədə tədricən müharibəyə yol açmaqdır. Yolun sonunda isə əvvəlcədən planlaşdırılmış ssenari reallaşır.
Bəs “Ukrayna” Rusiyaya qarşı qurulmuş “tələ strategiyası” kimi qəbul edilə bilərmi? Bu sual Ukraynanın Rusiya üçün strateji əhəmiyyətini inkar etmir, əksinə, Ukraynanın iddia edildiyi qədər həyati əhəmiyyət kəsb edib-etmədiyini düşündürür.
Amerikalı strateq Zbiqnev Bjezinski Rusiyanın təhlükəsizliyi baxımından Ukraynanın mühüm olduğunu iddia edirdi. O, ABŞ-ın 39-cu prezidenti Cimmi Karterin dövründə milli təhlükəsizlik üzrə müşavir olub. 1928-ci ildə Polşada anadan olan Bjezinskinin ailəsi Qərbi Ukraynanın Brzeany şəhərindən idi. 1939-cu ildə Polşa “Nasist Almaniyası” və “Sovet Rusiyası” arasında bölünəndə Bjezinski və ailəsi bu hadisələrin şahidi olub. Bu, onun ruslara qarşı mənfi münasibətini formalaşdırmış ola bilər.
Milli təhlükəsizlik müşaviri vəzifəsində olarkən Bjezinski Sovet İttifaqının Əfqanıstana hərbi müdaxiləsini stimullaşdıran təşəbbüslərdə iştirak edib. Onun gizli planı nəticəsində Sovet ordusu Əfqanıstana daxil oldu. Sonrakı on il ərzində SSRİ burada iqtisadi və hərbi cəhətdən tükəndi və bu proses onun dağılmasına səbəb olan amillərdən birinə çevrildi. Bu, tarixdə “Əfqan tələsi” kimi tanındı.
1997-ci ildə nəşr edilən “Böyük şahmat taxtası” kitabında Bjezinski Ukraynanın postsovet Rusiyası üçün ən mühüm geosiyasi hədəf olduğunu bildirirdi. Onun fikrincə, Ukraynasız Rusiya Avropada güc mərkəzi ola bilməzdi. ABŞ-ın əsas strateji məqsədi Avrasiya üzərində üstünlüyü təmin etmək idi. Ukrayna isə Avrasiyanın ən strateji bölgələrindən biri sayılırdı, çünki Avrasiyaya nəzarət edən güc dünya siyasətində həlledici mövqe tuturdu. Maraqlıdır ki, rus strateqləri də Bjezinskinin fikirlərini, sanki, amerikalı yox, rus strateqi söyləmiş kimi qəbul etdilər.
Bjezinski həmçinin iddia edirdi ki, NATO Rusiyanın qərb sərhədlərinə qədər genişlənərsə, Rusiya Avrasiya üzərində nəzarəti itirəcək. Beləliklə, Ukrayna ABŞ üçün “böyük strategiya”nın əsas elementi kimi nəzərdə tutulurdu. Avropanın təhlükəsizliyini ABŞ-ın himayəsinə buraxan avropalılar bu strategiyanı analiz etmədən qəbul etdilər. Onlar Amerika düşüncəsinə və strategiyalarına alışmışdı.
Lakin “Böyük şahmat taxtası” kitabı nəşr olunandan təxminən 15 il sonra Bjezinski Çin faktorunu nəzərə alaraq Rusiyaya baxışını dəyişdi. O, artıq ABŞ üçün əsas təhdidin Rusiya deyil, Çin olduğunu düşünürdü və Rusiyanın Qərb institutlarına inteqrasiyasını təklif edirdi. Ancaq artıq gec idi. NATO Rusiyanın sərhədlərinə çatmışdı və Ukrayna məsələsi gündəmdə idi. Bjezinskinin fikirlərinin dəyişməsi onu göstərir ki, strategiyalar sabit deyil və zamanla yeni güc balanslarına uyğun formalaşır.
Bununla belə, müharibələr təkcə ölkələri məhv etmir, həm də bəzi dairələri zənginləşdirir. Ukrayna müharibəsindən sonra ABŞ-ın müdafiə sənayesi milyardlarla dollar qazandı. Bundan əlavə, bu müharibə Amerika strateqləri üçün laboratoriya rolunu oynayır. Müharibə prosesində Rusiya ordusunun gücü, potensialı və zəif cəhətləri araşdırılır. Bütün bu amilləri nəzərə alaraq maraqlı sual ortaya çıxır: sınaq başa çatdığı üçün ABŞ Rusiya ilə yeni münasibət modelinə keçəcəkmi?
Anar Şuşalı - axar.az
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Bu partiyalara maliyyə yardımı ayrılmayacaq
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • Trampın İranla bağlı niyyəti nədir? - AKTUAL
Bu gün, 16:55 |
|
|
|
| • Zülfüqarov Məmmədyarova söz atdı: “Ah, “Rus evi...” - İLGİNC...
Bu gün, 16:50 |
|
|
|
| • Hüseyn Abdullayev cəzasını çəkib, ikinci dəfə ona iş vermək doğru deyil - Novella Cəfəroğlu
Bu gün, 16:48 |
|
|
|
| • Bakının məşhur klinikasının vergi ilə başı dərddə - Bu dəfə 100 minlik borc
Bu gün, 16:45 |
|
|
|
| • "Xalam oğlu deputatdır" dedi, 6 min aldı - Sabiq şöbə müdirinə qarşı dələduzluq
Bu gün, 16:41 |
|
|
|
| • “OBA” “Azad Xocalı: kiçik əllərdən böyük rəsmlər” adlı sərgi keçirib - FOTO
Bu gün, 16:37 |
|
|
|
| • Bakıda daha iki nəfər spirtdən VƏFAT ETDİ
Bu gün, 16:34 |
|
|
|
| • Xalq artisti Ənvər Həsənovun vəziyyəti kritikdir
Bu gün, 16:32 |
|
|
|
| • Talassemiyalı uşaqların pullarının mənimsənilməsi ilə bağlı məhkəmə: - Oğlumu əməliyyat etdirmək üçün evimi satmışdım
Bu gün, 16:30 |
|
|
|
| • Bəxtiyar Hacıyevin adını da siyahıya əlavə etmişik - Novella Cəfəroğlu
Bu gün, 15:41 |
|
|
|
| • Bu məmurlardan alınan pullar görün hara xərclənir – Milyonluq villalar, yüz minlik maşınlar…
Bu gün, 15:34 |
|
|
|
| • Konstitusiya dəyişikliyi və himndəki siyasi çağırışları çıxarmaq... Paşinyana siyasi mənada lazımdır
Bu gün, 15:24 |
|
|
|
| • 15 nəfər tibbi spirt içib-ölübsə, sahibkar niyə həbs edilir? - AKTUAL
Bu gün, 15:21 |
|
|
|
| • Azərbaycanda su tarifləri Gürcüstandan 3,3 dəfə, Ermənistandan isə 14% bahadır - SİYAHI
Bu gün, 15:15 |
|
|
|
| • İlham Əliyev Rəcəb Tayyib Ərdoğana zəng edib - rəisin AD GÜNÜDÜR...
Bu gün, 15:12 |
|
|
|
| • Bu mədəniyyət xadimlərinə 10 000 manata yaxın pul veriləcək - SİYAHI
Bu gün, 15:07 |
|
|
|
| • İranlı “Seyid” Elmlər Akademiyasının binasında 5 kiloqram narkotiki necə gizlədib? - ŞOK TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:05 |
|
|
|
| • Azərbaycan "sülh qovşağı" layihəsini məqbul hesab etmir - ÇÜNKİ...
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Ankara Qarabağ təcrübəsini Ukraynada təkrarlamaq istəyir - “Regnum”
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • Əziz Orucova hökm oxunub
Bu gün, 13:43 |
|
|
|
| • Mask super milyarderlər reytinqinə başçılıq edir: - 420 milyardı var
Bu gün, 13:10 |
|
|
|
| • Şahnaz Bəylərqızı ev dustaqlığına buraxılıb - QƏRAR
Bu gün, 13:07 |
|
|
|
| • Azərbaycana qarşı iki gizli niyyət – Ermənistanın yeni taktika seçdi
Bu gün, 13:04 |
|
|
|
| • Bakı Rusiyaya sübut etməyə çalışır ki... - Markedonov
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • Tərtərdə Xocalı sakinləri ilə görüş keçirilib - FOTO
Bu gün, 12:58 |
|
|
|
| • Xətai RİH-də Xocalıdan olan şəhid ailələri ilə görüş keçirildi - FOTO
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
| • Sabah intensiv qar yağacaq, yollar buz bağlayacaq - belə deyirlər...
Bu gün, 12:49 |
|
|
|
| • Ramiz Tahirovun oğluna yüksək vəzifə verildi - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Elektriklə 103 balıq tutan dostlar həbs edildi - “Bişirmək üçün tutmuşduq...”
Bu gün, 12:46 |
|
|
|
| • Şahin Bağırov generala yeni müavin təyin etdi - FOTO
Bu gün, 12:44 |
|
|
|
| • "Uşaqlara tək baxa, başsız qala bilmərəm..."
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • Rusiyada azərbaycanlı iş adamının obyekti SÖKÜLDÜ - FOTO
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
| • Müdafiə Nazirliyinin rəhbər heyəti "Ana harayı" abidəsini ziyarət edib - VİDEO
Bu gün, 12:27 |
|
|
|
| • Gənclər və İdman Nazirilyi bu qurumun məhkəmədə təmsil olunmasını istədi - BİR MİLYONLUQ CİNAYƏT İŞİ
Bu gün, 12:21 |
|
|
|
| • ABŞ planı: Rusiya “Ukrayna yemi”ni niyə uddu? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • Veysəloğlu Şirkətlər Qrupunun rəhbər heyəti soyqırım qurbanlarını yad etdi - FOTO
Bu gün, 12:07 |
|
|
|
| • Vidadi İsayevin QOÇUSU BƏRDƏDƏ MEYDAN SULAYIR... - ÖZBAŞINALIQ!
Bu gün, 12:04 |
|
|
|
| • “Bank Respublika” müştərilərinə bu kağızı 30 manata satır - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 11:58 |
|
|
|
| • Zurabişvili seçkilərin yenidən keçirilməsini tələb edir - "İnterpress Georgia"
Bu gün, 11:54 |
|
|
|
| • İcra başçısının keçmiş müavini vəfat etdi - FOTO
Bu gün, 11:53 |
|
|
|
| • Xüsusi təyinatlılar Xocalıda: 1991 - Nadir foto
Bu gün, 11:50 |
|
|
|
| • Ermənilərin xilas yolu... - Cəmiyyəti hazırlamaq Paşinyana elə də çətin olmayacaq
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • AMEA-da bir neçə institut ləğv olunub? - İsa Həbibbəyli açıqladı
Bu gün, 11:45 |
|
|
|
| • Naxçıvanda daha bir idarədə MAAŞLAR KƏSİLDİ - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 11:43 |
|
|
|
| • BU NƏDİ BELƏ: Bakıda günün-günorta çağı QARƏT... - MÜRACİƏT
Bu gün, 11:39 |
|
|
|
| • Ermənistanda hərbi xidmətə çağırış və tərxisetmə müddətləri dəyişir - Ermənistan KİV-i
Bu gün, 11:34 |
|
|
|
| • Azərbaycan-İsrail-ABŞ oxu yaradılır? - İlginc görüş
Bu gün, 11:33 |
|
|
|
| • Barəsində cinayət işi açılan məşhur şirkət nizamnamə kapitalını azaldır - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:31 |
|
|
|
| • Abel Məhərrəmovun indiki BDU rektoru ilə münasibəti necədir? - özü AÇIQLADI
Bu gün, 11:28 |
|
|
|
|
