NATO-nun Vilnüs sammitinin nəticəsi və təxirə salınmış şahmat oyunu - NƏ BAŞ VERİR?
Tarix: 13-07-2023, 08:13 | Çap et
NATO sammiti. Yaxşıdan başlayacağam. Birincisi, heç kim Ukraynanın NATO-ya üzv ola bilməyəcəyini söyləməyə belə cəhd etmədi. Hətta Macarıstan da. Belə ki, Ukraynanın NATO-ya qəbulu ilə bağlı bəyannamədə dəqiq tarixlər yoxdur. Ancaq skeptiklərin və rusların çoxdan peyğəmbərlik etdiyi qəti etirazlar yoxdur.
İkincisi, Qoşulma üzrə Fəaliyyət Planı (MAP) olmayacaq. Xarici işlər nazirlərinin monitorinqi olacaq. Bu, MAP-dakı kimi uzun bürokratiya deyil. Nəzəri cəhətdən hər şey demokratik seçkilərin keçirilməsinə və müharibə başa çatdıqdan sonra konstitusiya azadlıqlarının pozulmamasına qədər gedə bilər.
Ancaq Ukraynanın cavab verməli olduğu aydın kriteriyalara nail olmaq indi vacibdir ki, sonradan başqa bəhanələr üçün şans olmasın.
Biz də başa düşməliyik ki, demokratik azadlıqlar və şəffaf dövlət institutları olmadan bizi heç kim NATO-ya qəbul etməyəcək. Nə səbəblərdən, bəhanələrdən asılı olmayaraq, onu bəzəmək olar.
Üçüncüsü, mühüm hərbi proqramlar (G-7, NATO) və Ukraynaya dəstək üçün əsas Qərb ölkələrinin ikitərəfli və çox konkret öhdəlikləri olacaq. ABŞ-ın Ukraynaya İsrail səviyyəsində dəstəyi çox gözəldir.
İndi pis tərəflərə keçək:
1. Hələlik rəsmi dəvət yoxdur. Qərbin rəsmi məntiqi budur ki, dəvət olsa, Rusiyanı sonsuz müharibəyə “təhrik edəcək” və nəticədə NATO ölkələrini də müharibəyə sürükləyəcək. Qərb əvvəlcə tunelin sonunda bir az işıq görmək istəyir.
2. Hələlik tarix yoxdur. Müharibə uzun müddət davam edə bilər və bundan sonra Ukraynanın NATO-ya üzv ola biləcəyi “müharibəyə son qoymaq” meyarları bəlli deyil. Bu 1991-ci il sərhədinə çıxışdırmı? Yoxsa 2014-cü ildən sonrakı vəziyyət? Yaxud da ki, Rusiyada rejim dəyişikliyi? Təbii ki, daha çoxunu deyə bilərəm. Amma gözləntilər nə qədər yüksək olarsa, “müharibəyə son qoymaq” və NATO-ya daxil olmaq perspektivi bir o qədər uzaqlaşır.
Bütün bunlardan çıxan nəticələr isə belədir: düzünü desəm, NATO-nun konsensus yolu ilə başqa bir ölkə ilə müharibə aparan, hətta nüvə ölkəsini də öz sıralarına dəvət edəcəyinə inanmaq üçün fanatik optimist olmaq lazım idi.
Müharibə Ukraynanın NATO-ya daxil olmasına ən böyük maneə olsa da, Alyansa daxil olmaq üçün zəruri olan demokratiya normaları ləğv edilməyib və ləğv edilməyəcək. Ona görə də bu, ikinci olsa da, həm də həll edilməsi lazım olan həyati bir məsələdir.
Yekun nəticə: NATO-nun Vilnüs sammiti hələ də təxirə salınmış şahmat oyununa bənzəyir. Açılış oyunu oynanıldı, lakin bütün əsas hərəkətlər hələ qarşıdadır. Onlar 2024-cü ilin aprelində Vaşinqtonda keçiriləcək növbəti sammitdə edilə bilər. Və hələ də Ukrayna üçün çox yaxşı şanslar var. Amma həm də ən azı müəyyən qədər sülh və şəffaf demokratiyaya nə qədər qəribə görünsə də, qayıdış gözləntisi ilə.
Müəllif: Sergey Taran - Politoloq, Ukrayna Beynəlxalq Demokratiyalar İnstitutunun direktoru
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • 30 il uşaq bağçasında yaşayan Laçın sakini kömək istəyir - GİLEY
Bu gün, 06:47 |
|
|
|
| • Yediyimizə necə haram qatırlar... - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 06:36 |
|
|
|
| • Mən onun kimi Putinə zəng etməyəcəyəm - Böyük Britaniyanın Baş naziri
Bu gün, 06:25 |
|
|
|
| • Onu Bakıya gəlməyə qoymayan səbəb – Gözlənilməz qərarın pərdəarxası
Bu gün, 06:23 |
|
|
|
| • Qərb Rusiyaya müharibə elan etdi: ABŞ-dan sonra bu ölkələr də hücum qərarı verdi - “Le Figaro”
Bu gün, 00:24 |
|
|
|
| • Bayden Ukraynaya Rusiya ərazisini vurmaq üçün icazə verdi - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 00:19 |
|
|
|
| • Ermənistanda yüksəkvəzifəli məmurlar istefa verdi - Adlar
Bu gün, 00:18 |
|
|
|
| • Əgər İran dağılarsa... - GƏLİŞMƏ
Dünən, 21:50 |
|
|
|
| • Azərbaycandan Fars körfəzinə dəmir yolu çəkiləcək - İran prezidenti razılıq verdi
Dünən, 21:45 |
|
|
|
| • Ermənistana 300 milyon avrodan artıq kredit veriləcək
Dünən, 21:43 |
|
|
|
| • "Özü kimi sadə bir də özüdür..." - FOTO
Dünən, 21:42 |
|
|
|
| • Ermənistanın COP29-da deməyə sözü yoxdur - ONA GÖRƏ GƏLMƏDİLƏR...
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • Sülhə doğru addım Zəngəzurdan keçir - Başqa cür ola da bilməz...
Dünən, 18:57 |
|
|
|
| • Bu tarixlərdə salınan armud bağının hər hektarına 8000 manat subsidiya veriləcək - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 18:53 |
|
|
|
| • "İlhamə Quliyevanın 380 mini və bir seyf qızılı qaldı" - AÇIQLAMA
Dünən, 18:49 |
|
|
|
| • Alkoqolun qiymətinin qalxması təhlükəli tendensiyaya yol açacaq
Dünən, 18:46 |
|
|
|
| • ABŞ konqresmeni Bakıdan qaçmağa hazırlaşır - Görüşləri ləğv edildi
Dünən, 18:43 |
|
|
|
| • "Kainat gözəli" seçildi - FOTO
Dünən, 14:18 |
|
|
|
| • Təəccüb içindəyəm: Əliyev razıdır, Paşinyan yox – Oskanyan
Dünən, 14:15 |
|
|
|
| • Abxaziya gərginliyində erməni izi - əslində NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 13:40 |
|
|
|
| • Tramp kimi dost seçəcək: Azərbaycanı, yoxsa Ermənistanı? - AKTUAL
Dünən, 13:22 |
|
|
|
| • 36 ildir səhnədə birinciliyini heç kimlə paylaşmır
Dünən, 13:12 |
|
|
|
| • Bu da Ranın son ünvanı... - FOTO
Dünən, 13:10 |
|
|
|
| • “Mehriban düşmən”lər yollarını ayırır? - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 12:55 |
|
|
|
| • "Əlbəttə, bu, qeyri-ciddi, gülünc və absurd iddiadır..." - ŞƏRH
Dünən, 12:52 |
|
|
|
| • Azərbaycana qarşı qarayaxma yarışı gedir - NƏ ETMƏLİ?
Dünən, 12:48 |
|
|
|
| • İsrail Prezidenti COP29-a niyə gəlmədi? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 12:43 |
|
|
|
| • Prezident İlham Əliyev Kuala Lumpur şəhərinin meri ilə görüşüb
Dünən, 12:25 |
|
|
|
| • Tramp gəldi: bizim üçün ən pis hadisə baş verəcək – Sərkisyan
Dünən, 12:22 |
|
|
|
| • Ermənistanın Rusiyaya yeganə yolu bağlandı
Dünən, 12:19 |
|
|
|
| • Prezident İlham Əliyev Beynəlxalq Kanoe, Avarçəkmə və Draqon Qayıqları federasiyalarının prezidentləri ilə görüşüb
Dünən, 12:16 |
|
|
|
| • Prezident İlham Əliyev ABŞ Nümayəndələr Palatası üzvünün başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüşüb
Dünən, 12:14 |
|
|
|
| • Tramp kürəkəninə vəzifə verəcək
Dünən, 11:03 |
|
|
|
| • Bakıda kafenin qarşısında QƏTL
Dünən, 10:55 |
|
|
|
| • "Bu barədə ciddi şəkildə düşünməliyik" - deputat
Dünən, 10:27 |
|
|
|
| • “525-ci qəzet” və "Qol.az"ın təsis günüdür
Dünən, 10:23 |
|
|
|
| • Ukraynanın ikinci ən böyük şəhəri işğal olunur? - CNN
Dünən, 10:19 |
|
|
|
| • 7 rayonda DOST filialları təmir olunacaq - QALİB ŞİRKƏT
Dünən, 10:13 |
|
|
|
| • “Uşaq Avroviziyası”nın qalibi bu ölkə oldu
Dünən, 10:08 |
|
|
|
| • Buralar rəsmən yiyəsiz qalıb... - BUNUN BAŞQA ADI YOXDUR...
Dünən, 09:58 |
|
|
|
| • Deputat üçün özəl gün - DOSYE
Dünən, 09:50 |
|
|
|
| • Zaur Mikayılovun kadrları yeni təyinatları ilə "gül vururlar" - Qudanın tələbə yoldaşı əmisi oğluna yüksək vəzifə verib
Dünən, 09:44 |
|
|
|
| • Nazir ona sual verən jurnalisti “WhatsApp”da əngəllədi - AXI NİYƏ?..
Dünən, 09:35 |
|
|
|
| • İrəvandan Bakıya qarşı YENİ İTTİHAM - “Onlar Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinə istinadı dilə gətirirlər”
Dünən, 09:31 |
|
|
|
| • Saxtakarların meydan suladığı ünvan... - REAKSİYA
Dünən, 09:25 |
|
|
|
| • Azərbaycan QHT təmsilçiləri ABŞ konqresmeninin göstərişi ilə şiddətə məruz qaldılar - ŞOK BƏYANAT
Dünən, 09:22 |
|
|
|
| • Antiazərbaycan və antitürk ritorikası ilə çıxış edən siyasətçilər... - Azərbaycanın düz işinə də əyri baxırlar
Dünən, 09:18 |
|
|
|
| • Tanınmış həkim vəfat edib
Dünən, 09:15 |
|
|
|
| • Sevinc Osmanqızının “mikrofonçuluğu” - BU NƏDİ BELƏ?
Dünən, 09:11 |
|
|
|
| • "Düşmən ayağa baxar misalı ilə razı deyiləm" - FOTO
Dünən, 09:07 |
|
|
|
|
